Binnen tien dagen zijn in de Rotterdamse haven maar liefst 110 zogenoemde ‘uithalers’ opgepakt. Dat zijn criminelen die op bijvoorbeeld containerterminals de vanuit Zuid-Amerika gesmokkelde drugspartijen uit reguliere vrachtladingen halen.

Alleen al in de nacht van zaterdag op zondag ging het om 25 aanhoudingen. Een van de verdachten was al vier keer eerder opgepakt. Ook een vrachtwagenchauffeur werd aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de cocaïnesmokkel. Negen andere uithalers kwamen in de problemen toen zij zichzelf opsloten in een container en daardoor in ademnood kwamen. Zij belden zelf 112.

Hotelcontainers
De uithalers nemen de drugs niet altijd mee. Soms krijgen zij opdracht om drugs uit een container te halen en die in een container te verbergen die al gecontroleerd is. Ze komen binnen met ‘geleende’ toegangspassen, door hekwerk te vernielen, door zich in voertuigen te verstoppen of zelfs verkleed als douanier. Vaak krijgen zij hulp van havenmedewerkers, vertellen anonieme bronnen. Die zorgen ervoor dat de uithalers snel bij de betreffende container kunnen komen en niet worden opgemerkt. Het is zelfs al voorgekomen dat uithalers als ‘vracht’ op het haventerrein werden afgeleverd en opgehaald. Jan Janse, chef van de zeehavenpolitie, ziet de criminelen steeds brutaler worden. Zo worden lege containers als slaapplaats gebruikt. In deze zogenoemde hotelcontainers bevinden zich slaapplaatsen en eten en drinken. De uithalers verblijven er, totdat er weer een lading drugs wordt afgeleverd. Na hun opdracht vervuld te hebben, keren zij weer terug naar de container.

Enorme toename
In 2020 werden 152 uithalers aangehouden, die volgens de politie 281 keer in actie zijn gekomen. Het is dus opmerkelijk dat er nu in slechts tien dagen tijd 110 zijn opgepakt. Dat wijst op een enorme toename van de cocaïnesmokkel, waarvan overigens naar schatting maar 10 procent voor de Nederlandse markt is bedoeld. De rest gaat naar het Europese achterland. Naast Rotterdam is ook Antwerpen een zeer belangrijke doorvoerhaven. Volgens Janse kost het enorm veel tijd om de uithalers op te pakken en voor te geleiden. Vrijwel nooit lukt het om de opdrachtgevers te achterhalen. Praten met de politie of justitie wordt in de betreffende milieus niet echt gewaardeerd. De uithalers zelf kan vaak weinig ten laste worden gelegd. Kort na de vrijlating slaan zij vaak weer opnieuw toe, want de verdiensten zijn niet mis en opdrachtgevers accepteren geen ‘nee’.

Wraakacties
Veel van de uithalers blijken ook al eens voor andere misdrijven te zijn gepakt. Ze werken voor het geld, maar ook voor aanzien binnen de bendes. Het gaat volgens Janse goed georganiseerd. De opdrachtgevers weten niet alleen altijd aan voldoende uithalers te komen, maar lijken ook met gemak aan kennis over het terrein en de vrachten te kunnen komen. Intussen is er dit jaar al 43 ton cocaïne onderschept. Dat is meer dan in heel 2020 en naar verwachting nog niets in vergelijking met wat er niet wordt ontdekt. De afzonderlijke partijen worden ook steeds groter, waarbij de criminelen het risico van onderschepping voor lief lijken te nemen. Alleen al in de zomer werd 20.000 kilo coke in beslag genomen. Meestal volgen daarop wraakacties, waarbij bedrijven en woningen worden beschoten van mensen die verantwoordelijk worden gehouden voor het verlies.