Ondanks veel politieke tegenstand, start de gemeente Amsterdam in september dan toch echt met preventief fouilleren. Zo wil men in bepaalde wijken het wapenbezit onder vooral jongeren terugdringen. Burgers moeten controleren of de politie zich daarbij niet schuldig maakt aan etnisch profileren.

Veel animo om de politie te controleren is er niet. Volgens De Telegraaf hebben zich tot nu toe slechts 22 burgers aangemeld, terwijl de deadline 20 augustus is.  Reden voor burgemeester Femke Halsema om nog eens een extra oproep op Instagram te plaatsen. Zij wil snel van start met het preventief fouilleren, nu er bijna dagelijks steek- en schietpartijen zijn in de hoofdstad, maar dat lukt niet zonder burgercontroleurs.

Proef
Het besluit is moeizaam door de gemeenteraad gekomen. Veel raadsleden menen dat preventief fouilleren niet de oplossing is voor het wapenprobleem, terwijl relatief veel onschuldige mensen er hinder van gaan ondervinden. Ook zouden vooral allochtonen worden gecontroleerd, omdat die oververtegenwoordigd zijn in de wijken waar de controles gaan plaatsvinden. Vanwege de kritiek is nog geen sprake van een definitieve invoering. De eerste acties maken deel uit van een proef. Daarbij wordt onder andere gekeken of het werkbaar is als agenten bijvoorbeeld elke vijfde voorbijganger controleren, in plaats van op uiterlijk of gedrag af te gaan. Dit staat haaks op de effectieve methode van predictive profiling, waarbij keuzes juist worden gebaseerd op hoe iemand op een confrontatie met de politie reageert. Agenten zullen nu mensen ongemoeid moeten laten, terwijl die vanwege hun gedrag elke aanleiding voor een nader onderzoek geven.

Regelrechte schande
De weinige rechtse politici in de gemeenteraad vinden het inzetten van waarnemers maar niets. Volgens Annabel Nanninga van JA21 getuigt het van groot en onterecht wantrouwen in de politie, aangejaagd door D66 en GroenLinks. VVD-er Marianne Poot kan leven met de waarnemers, als dat nodig is om de linkse partijen te overtuigen van het nut en de noodzaak van preventief fouilleren.
De bekende oud-politiewoordvoerder Klaas Wilting vindt het echter een regelrechte schande, dat de politie kennelijk niet wordt vertrouwd. “Dit is een klap in het gezicht van agenten die dagelijks voor ons vechten.” Halsema is het hiermee niet eens en spreekt over ’transparantie’. De politie zelf legt zich erbij neer omdat het besluit genomen is door de lokale driehoek. Het preventief fouilleren gaat van start in de door geweld geteisterde wijken Bijlmer, Burgwallen Nieuwe Zijde, Geuzenveld, Dapperbuurt en Waterlandpleinbuurt.