Dat een campus als die van Fontys Hogeschool in Eindhoven niet zonder beveiliging kan, zal niemand betwisten. Aan de andere kant mogen de maatregelen niet ten koste van privacy en openheid gaan. In het kader van dat laatste, werden een paar jaar geleden de hekken en poorten rond de gebouwen verwijderd. Aan Bosch Security Systems en Mansveld Techniek was het om deze verandering met andere maatregelen te compenseren.

De campus onderging de afgelopen jaren een groot aantal vernieuwingen. Oudere gebouwen zijn door nieuwbouw vervangen en rond de bouwwerken is een parkachtige omgeving aangelegd met open verbindingen met de Eindhovense binnenstad. Dat betekent dat de campus min of meer openbaar terrein is geworden en nu dus ook vrij toegankelijk is voor personen die men liever op afstand zou houden. Om dat mogelijk te maken zijn onder andere de buitenverlichting en het cameratoezicht fors uitgebreid. De grootste verandering op beveiligingsgebied was de recente ingebruikname van het communicatiecentrum van zo’n 50m², van waaruit onder andere het uit 350 camera’s bestaande observatiesysteem wordt beheerd. Vanaf twee uitgebreide werkplekken worden daarnaast de gebouwen en overige beveiligingssystemen beheerd van de locaties in Eindhoven, Tilburg, Venlo, Den Bosch, Helmond en Sittard.

Kunstmatige intelligentie
Hoewel de centralisten professioneel getraind zijn in het signaleren van afwijkende situaties, is het voor hen ondoenlijk om 350 beelden te monitoren. Daarom wordt de komende tijd stap voor stap kunstmatige intelligentie ingevoerd. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheden die moderne Bosch-camera’s standaard al in huis hebben, waaronder het herkennen van personen en voertuigen. Het mooie is dat oudere, zelfs analoge, camera’s ook ‘slim’ gemaakt kunnen worden. In dat geval zit de intelligentie in de recorders. Gestart is met twee camera’s die de ingangen van twee belangrijke gebouwen bewaken. Daarbij wordt nauwkeurig de Algemene Verordening Gegevensbescherming in acht genomen. Personen komen niet herkenbaar in beeld. Het is de metadata die bepaalt of er sprake is van een incident, zoals personen die ’s nachts proberen binnen te komen. In dat geval kan iemand met de juiste bevoegdheden het blurfilter uitschakelen.

Openheid en privacy
Behalve voor de veiligheid is het de bedoeling dat kunstmatige intelligentie in de camera’s ook wordt ingezet om het gebouwbeheer te optimaliseren. Te denken valt aan het automatisch geheel openzetten van draaideuren bij een grote toeloop van mensen of aan het afstemmen van het energiegebruik op de bezettingsgraad van gebouwen. Maar de hoofdreden om in de apparatuur te investeren blijft natuurlijk veiligheid. Daarbij blijft het steeds een kwestie van zoeken naar de juiste balans met openheid en privacy. De camera’s kunnen aanzienlijk meer, dan gewenst is bij Fontys Hogeschool. Er vinden naar verhouding namelijk heel weinig (geregistreerde) incidenten plaats, dus wil de leiding geen Fort Knox maken van het complex. Wel ondervindt men regelmatig overlast van verwarde personen. Adviseur Beveiliging Dennis Trip zou het daarom geen slecht idee vinden als deze mensen geregistreerd konden worden, zodat zij automatisch worden opgemerkt als zij de campus betreden. Maar daarvoor krijgt hij de handen niet op elkaar bij de leiding van Fontys.

Forensisch onderzoek
Wat waarschijnlijk wel gebruikt gaat worden is de ‘forensic search’-mogelijkheid van het camerasysteem. Daarmee kunnen op basis van een signalement heel snel opgeslagen beelden worden gevonden van personen die aan het signalement voldoen. Er kan onder andere worden gezocht op kleuren van kleding en haar, hoofdbedekking en tassen. In een later stadium kunnen steeds meer functies worden toegevoegd, zonder dat het nodig is camera’s of infrastructuur te vervangen. Zo kunnen de camera’s op grond van 2,5 miljoen referentieplaatjes alarmerend gedrag herkennen, evenals 500.000 ongewenste verkeerssituaties. Auto’s zijn te herkennen op basis van hun kenteken, merk, model en kleur, een rugzak kan een alarmmelding veroorzaken en het is zelfs mogelijk om vuurwapens te herkennen. Het aantal mogelijkheden wordt voortdurend uitgebreid. Desondanks hoeft installatie en configuratie volgens Bosch niet ingewikkeld te zijn. Het meeste werk is het vooraf bepalen wat wel en niet gewenst is en wie welke bevoegdheden krijgt.

Digitale surveillances
Voor de centralisten in Eindhoven maakt het niet uit of zij beelden uit de eigen stad of uit Sittard of Tilburg bekijken. De meldkamersoftware geeft een zodanige ondersteuning dat zij de externe locaties niet hoeven te kennen om effectief te kunnen handelen. Er wordt vooral gereageerd op meldingen, maar er worden ook digitale surveillances uitgevoerd. Zo wordt ervoor gezorgd dat 38.000 studenten veilig kunnen studeren en dat 4000 medewerkers veilig kunnen werken. De centralisten worden weliswaar overwegend ingehuurd vanwege de flexibiliteitsvoordelen die dat biedt, maar zij werken meestal al vele jaren op dezelfde plek, zodat zij de schoolcampussen door en door kennen. De komende tijd zullen zij dankzij de bredere invoering van kunstmatige intelligentie nog veel effectiever kunnen optreden. Maar dat proces verloopt stap voor stap, omdat elke keer door privacy specialisten zeer kritisch wordt gekeken of de functionaliteit wel proportioneel is. Wat daarbij niet helpt is dat er maar weinig incidenten plaatsvinden. Men kan er dan voor pleiten om beveiligingsmaatregelen preventief in te zetten, maar de waarde van preventie laat zich moeilijk meten, waardoor het lastig is daarvoor budget te claimen. Een geruststellend idee is wellicht dat als strengere beveiliging nodig is, de techniek daar al op voorbereid is.