Misstanden met vergunningen, gestolen goederen, een hennepkwekerij in een woning en sluiting van een horecazaak. Dat waren enkele concrete resultaten van een speciale themaweek van 30 oktober tot en met 5 november op het grondgebied van de gemeenten Veenendaal, Rhenen, Wijk bij Duurstede, Renswoude en Utrechtse Heuvelrug rondom georganiseerde criminaliteit.

Het buitengebied blijft door de afgelegen ligging aantrekkelijk voor criminelen. “Ons gebied is kwetsbaar. We vinden drugslabs en hennepkwekerijen in het buitengebied en weten dat onze infrastructuur wordt gebruikt voor drugstransporten”, zeggen politieteamchefs Jan Verbeek en Serena Renes van basisteam Utrechtse Heuvelrug.

Bewustwording
Beide teamchefs benadrukken daarmee het belang van de speciale themaweek. “Inwoners bewust maken van de gevaren van de drugshandel was een belangrijk doel van deze week. Samen maken we een vuist tegen georganiseerde criminaliteit”, aldus Verbeek en Renes. De bewustwordingsweek was daarom een gezamenlijk initiatief van politie, Openbaar Ministerie, het Regionale Informatie- en Expertisecentrum (RIEC), de belastingdienst, UWV, het Platform Veilig Wonen en de vijf gemeenten.

Verleiding
De bijeenkomsten over ondermijning in het buitengebied in Rhenen en Wijk bij Duurstede werden druk bezocht. Het ging over het herkennen van verdachte situaties en vooral het melden ervan. Ook zijn ter plekke signalen verzameld waarmee politie en gemeenten aan de slag gaan. Volgens burgemeester Hans van der Pas van de gemeente Rhenen zijn bewoners in het buitengebied regelmatig slachtoffer van ondermijning. Criminelen verleiden bewoners met aantrekkelijke aanbiedingen om schuren en loodsen te verhuren. “Onthoud goed, je krijgt maar één kans om nee te zeggen. Als je er eenmaal in betrokken bent, is er vaak geen weg meer terug.”

Controles horeca
In de week van de ondermijning zijn ook extra integrale controles uitgevoerd bij de horeca. Insteek daarbij was of bedrijven voldoen aan de geldende wet- en regelgeving. Criminelen misbruiken vergunningen, bijvoorbeeld om geld wit te wassen of voor andere illegale activiteiten. Deze controles vonden plaats in Wijk bij Duurstede, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal en Renswoude. In Wijk bij Duurstede trof de politie in een woning een hennepkwekerij aan. Deze is direct geruimd. Ook diverse bezorg- en afhaalrestaurants zijn gecontroleerd waarbij een zaak werd gesloten vanwege het ontbreken van een actuele vergunning. Ook zijn overtredingen geconstateerd in het kader van de wet Arbeid Vreemdelingen, zoals het ontbreken van een leidinggevende en minderjarigen die alleen aan het werk waren. Burgemeester Frits Naafs van Utrechtse Heuvelrug: “Door misstanden in de horeca consequent aan te pakken dragen gemeenten bij aan een veilig woon- en ondernemersklimaat.”

Transportsector
Ook de transportsector is gevoelig voor illegale praktijken. Basisteam Heuvelrug van de politie trof in de afgelopen weken meerdere illegale goederen aan bij bedrijven actief in de transportsector. Op 2 november werden controles uitgevoerd op vrachtwagens, bestelbusjes en andere voertuigen. Hierbij was sprake van een overlading, het niet kunnen tonen van geldende papieren, een andere lading dan op de vrachtbrief stond en een aanhouding voor drugsgebruik tijdens het rijden. “We zijn in Nederland zo goed ingericht met onze infrastructuur en bedrijvigheid dat criminelen daar handig mee weten om te gaan. Daarom controleren we de transportsector en gaan ook het gesprek met hen aan over de gevaren van ondermijning”, aldus burgemeester Gert-Jan Kats van de gemeente Veenendaal.

Jongeren
De gezamenlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit probeert ook te voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden. Burgemeester Petra Doornenbal van de gemeente Renswoude ziet dat (drugs)criminelen jongeren al op zeer jonge leeftijd rekruteren. “Jongeren zijn vaak naïef of willen er graag bij horen. Dit moeten we tijdig stoppen door hier met elkaar alert op te zijn. Dat doen we door preventief met jongeren het gesprek aan te gaan en hen actief te waarschuwen voor criminele praktijken.”

Integraal Veiligheidsplan
De samenwerking tussen politie, gemeenten en andere partners gaat verder dan deze week. Het Integraal Veiligheidsplan (IVP) is voor de periode 2023-2026 vernieuwd en omvat de gezamenlijke inspanningen om de doelen te realiseren. Burgemeester Iris Meerts van de gemeente Wijk bij Duurstede benadrukt het belang van deze samenwerking. “Niet alleen afgelopen week, maar voortdurend voeren we acties uit om ondermijning tegen te gaan. Samenwerking is belangrijk. Dat maakt ons sterk in de strijd tegen criminaliteit.”