De veiligheidssituatie in de wereld verslechtert snel. De krijgsmacht zegt meer dan ooit in staat te moeten zijn om Nederlands grondgebied en dat van bondgenoten te verdedigen. Ter voorbereiding daarop is voor Defensie meer ruimte noodzakelijk.

Die extra ruimte wordt in kaart gebracht via het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD). De Tweede Kamer is hierover vrijdag per brief geïnformeerd. Bijgevoegd is een lijst ruimtebehoeften die Defensie de komende maanden onderzoekt.
Nederland moet naast de verdedigingstaak ook aan andere NAVO-verplichtingen voldoen. Dit alles vergt een grotere, beter uitgeruste en goed geoefende krijgsmacht. Er is daarom behoefte aan uitbreiding van oefengebieden, zowel op land als op zee en in de lucht.

Oefenen
Defensie heeft verder nieuw of opgeknapt vastgoed nodig, betere infrastructuur en moet nieuwe vergunningen op orde krijgen. Militairen moeten voor de veiligheid van Nederland en die van zichzelf gezamenlijk en anders kunnen oefenen met hun (nieuwe) materieel.
Oefenen kan niet altijd door middel van simulatoren of in het buitenland, waar de krijgsmacht al veel traint. De mogelijkheden buiten Nederland worden steeds beperkter omdat ook de krijgsmachten van bondgenoten groeien. Dat maakt ruimte voor Defensie in Nederland noodzakelijk, ook al geven sommige activiteiten overlast voor omwonenden.

Laagvliegen
Om draagvlak te krijgen, doorloopt Defensie een proces met veel inspraakmogelijkheden. Het begin daarvan is het beschrijven van de ruimtebehoeften in de zogenoemde Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD).
Voor dertien activiteiten onderzoekt Defensie welke locatie daarvoor het best geschikt is. Denk aan het concentreren van ondersteunende eenheden en plekken om te oefenen. Andere voorbeelden zijn meer capaciteit voor munitieopslag, ruimte om F35’s te stationeren en om te kunnen laagvliegen en plaatsen om helikopters te laten landen.

Extra activiteiten
Op 31 defensielocaties willen krijgsmachtonderdelen extra activiteiten uitvoeren. Burgers, maatschappelijke organisaties, overheden en andere belanghebbenden kunnen tot 12 februari 2024 reageren op de ter inzage gelegde NRD. Daarna volgen onderzoeken en informele gesprekken met belanghebbenden.
Het nieuwe kabinet kan dan volgend jaar bepalen van welke activiteit nut en noodzaak is aangetoond en voorkeurslocaties vastleggen. Via de nationale beleidsvisie NPRD wordt duidelijk welke extra ruimte Defensie krijgt.
Deze keuzes worden later meegenomen in de Nota Ruimte. Want niet alleen Defensie zit te krap in haar jasje. Meer woningbouw, het aanpassen van de energievoorziening, natuur en landbouw hebben net zo goed ruimte nodig. Dit past niet allemaal. Daarom moet het nieuwe kabinet een besluit nemen over de verdeling van de schaarse ruimte.