De douane nam in het eerste halfjaar van 2024 minder drugs in beslag dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat blijkt uit de halfjaarcijfers van de douane over de drugsvangsten. De douane onderschepte dit jaar ruim 16.000 kg cocaïne in de Nederlandse zeehavens. Dat is veel minder dan de ruim 28.000 kg in dezelfde periode vorig jaar. De grootste vangst cocaïne in de afgelopen maanden betrof een vangst van ruim 3600 kilo in juni in de haven van Vlissingen.

De opgeworpen barrières lijken effect te hebben. De Nederlandse zeehavens zijn minder aantrekkelijk voor criminele netwerken voor de smokkel van verdovende middelen. Door het versterken van de informatiepositie door plaatsing van liaisons in Latijns-Amerika, de inzet van innovaties en specialistische teams en de toegenomen samenwerking met het bedrijfsleven werpt de Nederlandse douane barrières op.

Drugsvangsten 2024

Drugsvangsten 2024

Gegevens in een tabel

Minder vangsten in Noord- Europese zeehavens
In de grotere Noord-Westelijke Europese zeehavens tekent zich dezelfde trend af als in Nederland. Vermoedelijk hebben andere routes momenteel de voorkeur boven de invoer van cocaïne via deze havens. In Zuid-Europa is er een wisselend beeld: er is sprake van een sterke toename van vangsten cocaïne in loodsen, maar een afname van vangsten cocaïne op zee (denk aan vangsten aan boord, of op vissersboten).

Blijvend inzetten op versterken van barrières
De Nederlandse douane gaat door met het opwerpen van barrières die ertoe doen. Er zijn liaisons geplaatst in Zuid-Amerika en de douane werkt samen met de Braziliaanse douane als het gaat om het analyseren van scanbeelden. De plaatsing van liaisons in andere landen wordt verkend en er zal de komende tijd verder gewerkt worden aan het programma Weerbare Haven Terminals. Binnen dit programma wordt in samenspraak met de containerterminal-operators, ingezet op het verkorten van de aanzegtermijn voor controle en het verkleinen van het aantal medewerkers dat betrokken is bij de afhandeling van containers. Zo wordt ook het risico op criminele infiltratie verkleind.
De derde pijler van het programma is het onder toezicht houden van geselecteerde hoog-risico containers gedurende het gehele proces van lossen tot vrijgeven, en het zo spoedig mogelijk scannen na lossen, het zogenaamde ‘compartimenteren’.

Bevindingen bij luchtvracht
Bij de bevindingen in de luchtvracht is er sprake van een stabiele trend. Er is 720 kilo cocaïne in beslag genomen ten opzicht van 680 kilo vorig jaar. Opvallende bevindingen in de eerste zes maanden van dit jaar zijn 60 kg coke in sporttassen in een luchtvrachtcontainer uit Canada. Steeds vaker wordt er cocaïne uit landen buiten Latijns-Amerika aangetroffen.

Drugs per post
In de uitgaande briefpost werden in de eerste zes maanden van dit jaar ongeveer 6.300 bevindingen gedaan met voornamelijk synthetische drugs als XTC/MDMA, LSD en amfetamine. Ook werd vaak cannabis en cocaïne onderschept. Het totaal aantal bevindingen is fors minder dan de 9.000 positieve bevindingen van drugs in uitgaande post in de eerste helft van 2023. Dankzij structurele intensieve controles en de oprichting van het HARP (Hit and Run Post Team) wijken verzenders van drugs per post waarschijnlijk uit naar andere landen. Het doel van het HARP is opsporing en vervolging van verzenders van drugs per post, door intensieve onderlinge samenwerking van douane, politie en Openbaar Ministerie in één operationeel team.
Ook nationaal wordt intensief samengewerkt om drugssmokkel bij de Europese buitengrens tegen te gaan. Zo participeert de douane met onder andere de FIOD, de politie en het Openbaar Ministerie in Hit and Run Cargo (HARC) Teams en het eerder genoemde HARP-team. Regelmatig komen vangsten van de douane mede tot stand dankzij de inlichtingen van partnerorganisaties.

Europese samenwerking in strijd tegen drugs
Op Europees niveau is de aanpak tegen drugscriminaliteit geïntensiveerd. Zo heeft de Europese Commissie dit jaar de ‘Ports Alliance’ opgericht. Binnen de Ports Alliance werkt de Nederlandse douane met de Europese douanes steeds nauwer samen. Zo wordt er gewerkt aan het versterken van een Europees douanenetwerk waarbinnen we nog makkelijker modus operandi van criminelen uitwisselen, of ervaringen met het veiliger maken van havens delen. Er wordt niet alleen nauwer onderling samengewerkt binnen de douanediensten maar ook met andere partijen uit deze landen zoals de politie, opsporingsdiensten, de terminals, de rederijen, de World Shipping Council en de havenautoriteiten.