Volgens onderzoekers van de Rijksuniversiteit Leiden neemt het gebruik van handgranaten in Nederland zorgwekkende proporties aan. De afgelopen anderhalf jaar werden zelfs meer incidenten geregistreerd dan in de tien jaar daarvoor. Bijna een derde van de handgranaten werd in Amsterdam aangetroffen.

De afgelopen 11 jaar waren er 117 geregistreerde incidenten met handgranaten. Ruim de helft daarvan vond de afgelopen anderhalf jaar plaats, zodat er duidelijk sprake is van een toenemende trend. Er zijn tot nu toe weliswaar geen doden gevallen, maar wel raakten negen mensen gewond door handgranaten. 21 keer werken mensen persoonlijk bedreigd met een handgranaat. Onderzoekster en criminoloog Marieke Liem verwacht dat wanneer de trend zich doorzet er uiteindelijk dodelijke slachtoffers zullen vallen. In Zweden is dat al een aantal keer gebeurd.

Motieven
Volgens de onderzoekers vindt bij de politie geen goede registratie plaats van incidenten met handgranaten. Daarom is het lastig om helderheid te krijgen over de motieven. Men gaat ervan uit dat het vaak om afpersing en intimidatie gaat. Wie niet betaalt riskeert het plaatsen van een handgranaat voor de gevel, wat voor de gemeente aanleiding kan zijn om bijvoorbeeld een café te sluiten. Verschillende zaken zijn hierdoor inmiddels failliet gegaan.
Amsterdam is met een derde van de incidenten koploper, maar handgranaten werden ook in 44 andere gemeenten aangetroffen. In twee derde van de gevallen voor de deur van bedrijven. Door deze te sluiten en op ‘hot spots’ tijdelijke camera’s op te hangen, probeert de gemeente Amsterdam het fenomeen te bestrijden, maar met dit beleid krijgen criminelen ook de bevestiging dat hun methode effect heeft. Dat kan verklaren dat het gebruik van handgranaten ondanks de tegenmaatregelen alleen maar sneller toeneemt. Daders krijgen in Amsterdam tot 18 maanden cel, terwijl dit elders 6 maanden is. Ze worden echter zelden opgespoord. In 2018 werd maar één op de vijf incidenten opgelost.