Jeugdzorginstellingen luiden gezamenlijk de noodklok over agressie, intimidatie en geweld door cliënten en ouders, zo maakt de NOS bekend.  In een brief aan het kabinet en de Tweede Kamer eisen ze maatregelen van de overheid om medewerkers beter te kunnen beschermen.

Volgens zestien instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering krijgen hun medewerkers dagelijks te maken met verbale en fysieke agressie, bedreigingen en stalkende cliënten. In de brief aan het kabinet en de Tweede Kamer schrijven zij nauwelijks steun te krijgen vanuit de maatschappij en de politiek voor hun werk. Erik Heijdelberg, bestuurder van de William Schrikker Stichting, zegt zich echt zorgen te maken. Hij verwacht elk moment een belletje te krijgen dat werknemers zwaargewond zijn of zelfs erger, zo verklaart hij tegenover de NOS. Verwensingen en doodsbedreigingen zijn aan de orde van de dag. Ook worden medewerkers met naam en toenaam besmeurd op sociale media en klachtenwebsites. Het is in de praktijk erg moeilijk om dat soort aantijgingen van internet te laten verwijderen.

Agressors zelden vervolgd
De instellingen klagen ook over de politie, die door capaciteitsproblemen niet altijd op tijd in actie kan komen als het mis gaat in een instelling. Ook zou de politie aangiftes van medewerkers afwijzen. Jeugdzorgmedewerkers vinden dat zij net als politieagenten en ambulancemedewerkers een publieke taak vervullen en daarom recht hebben op dezelfde mate van bescherming. Het gebeurt nu zelden dat agressors worden vervolgd.
De organisaties willen meer erkenning en betere bescherming, zoals een speciaal telefoonnummer voor politieassistentie. Ook willen zij dat de overheid internetproviders en sociale media gaat verplichten om bedreigingen en persoonlijke gegevens van jeugdzorgmedewerkers op eerste verzoek te verwijderen.

18 duizend klachten
De jeugdzorginstellingen kampen met meer problemen. Er zijn lange wachtlijsten en er zijn teveel organisaties betrokken bij de hulpverlening. Ook heeft een kwart van de instellingen financiële problemen. Bij een onafhankelijk meldpunt kwamen vorig jaar maar liefst 18 duizend klachten binnen over onder andere de bejegening door medewerkers, de beslissingen die deze nemen en de gebrekkige informatie die verstrekt wordt.
De jeugdzorginstellingen ontfermen zich met ongeveer 4500 medewerkers over zo’n 400.000 jongeren per jaar. In 10 procent van de gevallen gebeurt dit nadat een rechter een kinderbeschermingsmaatregel heeft opgelegd waarbij jeugdbeschermers het gezin onder toezicht stellen of het gezag over een kind overnemen. Per jaar krijgen daarnaast zo’n 9000 jongeren jeugdreclassering. Dat gebeurt na een veroordeling voor een strafbaar feit.

Steeds ernstigere vormen
In een reactie zegt minister Grapperhaus: “Ik ben geschokt over de heftigheid van de incidenten tegen medewerkers van de William Schikker Groep. Hoewel signalen over geweld tegen hulpverleners mij eerder hebben bereikt lijkt het alsof het geweld steeds ernstigere vormen aanneemt. Dit is onacceptabel. Jeugdbeschermers hebben de belangrijke taak kinderen en jeugdigen die in hun ontwikkeling worden bedreigd bescherming te bieden. De rechter heeft hen het toezicht op deze kinderen toevertrouwd. Zij staan daarbij voor soms ingrijpende keuzes.”
Ingrijpen kan volgens de minister nodig zijn om de veiligheid van kinderen te herstellen, ook als ouders zich daartegen verzetten. De jeugdbescherming dient dan op te kunnen treden. Dat ouders dat niet altijd op prijs stellen kan hij nog begrijpen. “Jeugdbeschermers zijn daarop ook voorbereid. Maar wat ik niet accepteer is dat jeugdbeschermers daarbij bestookt worden met verbale agressie en geweldbedreigingen. Jeugdbeschermers moeten veilig hun werk kunnen doen en op respect van de samenleving kunnen rekenen. Wanneer zij zich onveilig voelen moeten ze via het noodnummer 112 direct hulp krijgen.” De minister zegt in overleg te gaan met politie en OM om te kijken of de afspraken die zijn gemaakt over het optreden van politie en OM bij agressie en geweld tegen functionarissen met een publieke taak in het geval van de jeugdbescherming voldoende werken of dat deze aangescherpt moeten worden. “Daarnaast wil ik het gesprek aangaan met Facebook om ervoor te zorgen dat bedreigingen snel verwijderd kunnen worden. Ook ligt er het wetsvoorstel uitbreiding taakstrafverbod. Deze zit nu in de consultatie fase.”