Lichtere gevangenisstraffen wegens tekort aan cipiers

Het kabinet heeft aangekondigd dat criminelen vaker zullen worden ondergebracht in lichtere regimes met minder bewaking, om zo het personeelstekort in gevangenissen aan te pakken. Ook wordt voorgesteld om vaker taakstraffen op te leggen, waardoor veroordeelden mogelijk niet de cel in hoeven. Dit staat in een brief van staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie, PVV) aan de Tweede Kamer.
Momenteel lopen er in Nederland ongeveer tweeduizend veroordeelden vrij rond vanwege een tekort aan gevangenispersoneel. Coenradie stelt voor om veroordeelden in cellen met een lichter regime te plaatsen, zodat zware criminelen in beter beveiligde cellen kunnen worden opgesloten. Ze specificeert echter niet welke criminelen voor deze strengere beveiliging in aanmerking komen. Daarnaast onderzoekt de staatssecretaris of het mogelijk is gedetineerden naar het buitenland te verplaatsen, zoals eerder gebeurde toen Belgische en Noorse gevangenen naar Nederland kwamen om hun straf uit te zitten.
Opvallend
De maatregelen zijn opvallend, aangezien regeringspartijen PVV, VVD, NSC en BBB in hun hoofdlijnenakkoord nog pleitten voor zwaardere straffen en soberdere detentie. Coenradie benadrukt in haar brief echter dat veroordeelden hun straf niet zullen ontlopen. Toch vermeldt ze niet hoeveel gedetineerden momenteel nog vrij rondlopen, ondanks hun veroordeling.
Sinds 6 december vorig jaar worden veroordeelden niet langer direct opgeroepen om hun celstraf uit te zitten vanwege capaciteitsproblemen. Bij ernstige misdrijven zoals moord worden verdachten nog steeds onmiddellijk opgesloten, maar bij lichtere misdaden worden veroordeelden pas later naar de gevangenis geroepen. Dit proces is nu echter maanden vertraagd.
Coenradie verwacht dat vanaf begin 2025 extra cellen met lichter toezicht beschikbaar zullen zijn in bestaande gevangenissen. Op nieuw te bouwen locaties zal dit pas eind 2025 gerealiseerd zijn. Het idee om meerpersoonscellen in te zetten is niet haalbaar gebleken, omdat deze plekken al bezet zijn en ombouwen van eenpersoonscellen niet effectief zou zijn.