Een door het AD gehouden enquête onder Nederlandse burgemeesters toont een schrikbarend beeld: vier op de vijf burgemeesters worden regelmatig bedreigd, zowel fysiek als digitaal en velen voelen zich hierdoor kwetsbaar in hun dagelijkse leven.

Uit het onderzoek blijkt dat burgemeesters niet alleen te maken hebben met scheldpartijen en online bedreigingen, maar dat er soms zelfs fysieke aanvallen plaatsvinden. Sommigen worden gevolgd via gps-trackers, waardoor ze zich steeds minder veilig voelen, zelfs wanneer ze hun hond uitlaten. Bij ernstige bedreigingen kiezen sommige burgemeesters ervoor om hun familie tijdelijk elders te laten verblijven.

Maar 20 procent nooit bedreigd
Ruim 100 burgemeesters deden mee aan de enquête. Slechts 20 procent van hen heeft tijdens hun ambtsperiode nog nooit een bedreiging ontvangen. Een derde zegt vijf keer of vaker bedreigd te zijn, waarbij het vaak gaat om agressieve berichten via sociale media, e-mail of brieven. Zes op de tien burgemeesters zijn zelfs verbaal bedreigd, met teksten als ‘ik weet waar je woont.’ Fysieke aanvallen komen ook voor, evenals intimidatie van gezinsleden en zelfs vandalisme aan hun huizen.
De redenen voor deze bedreigingen variëren, maar vaak spelen controversiële onderwerpen zoals asielbeleid, drugscriminaliteit en agrarische of bouwvraagstukken een rol. Ook ‘soevereinen’, burgers die zich willen onttrekken aan de overheid, vormen een groeiende dreiging. Desondanks overweegt het merendeel van de burgemeesters niet om te stoppen. Slechts zeven geven aan weleens getwijfeld te hebben vanwege de impact op hun gezin.
Hoewel de meeste burgemeesters zeggen dat ze zich hierdoor niet laten beïnvloeden, merkt 40 procent dat bedreigingen de bestuurbaarheid van hun gemeente onder druk zetten. Ze beschouwen het blijven vervullen van hun ambt als een belangrijke daad voor de democratie. “Stoppen zou het einde van onze democratische rechtsstaat betekenen”, verklaart een burgemeester vastberaden.