Tussen 17 en 20 september vond in Apeldoorn, Nederland, de derde EMPACT Hackathon Mensenhandel plaats. 76 experts uit 27 landen hun krachten om aanwijzingen voor mensenhandelactiviteiten op het internet, te monitoren, op te sporen en te onderzoeken. Vanuit Nederland namen naast de politie en het Openbaar Ministerie ook de FIOD, douane, Arbeidsinspectie, marechaussee en andere opsporingsdiensten deel, ondersteund door Europol en Eurojust.

Mensenhandel via internet is een groeiende dreiging die grenzen overschrijdt. internet blijft een belangrijk instrument voor mensenhandelaren. De complexiteit van het online identificeren van signalen van uitbuiting zorgt voor aanzienlijke uitdagingen.
Europol en zijn partners zorgen voor internationale samenwerking en technologische expertise om deze bedreigingen het hoofd te bieden. Daarbij beschermen ze kwetsbare individuen en ontmantelen ze criminele netwerken. De hackathon, een initiatief van en geleid door Nederland, had tot doel de belangrijkste indicatoren van mensenhandel op onlineplatforms te identificeren, te onderzoeken hoe mensenhandelaren legale bedrijfsstructuren (facilitators) misbruiken, en nieuwe strafrechtelijke onderzoeken te bevorderen.

Workshops en trainingen
De experts namen ook deel aan workshops en trainingen. Hierin stonden uitdagingen centraal als het criminele gebruik van sociale netwerken voor orgaanhandel, het gebruik van cryptocurrencies en cryptopatronen, de identificatie van mensenhandel op game platforms en andere technische aspecten van online onderzoeken naar mensenhandel. Er werden 252 ‘onderwerpen’ gecontroleerd (denk aan platforms, personen, gebruikersnamen, locaties en telefoonnummers) en veertig onlineplatforms gecontroleerd op seksuele en arbeidsuitbuiting en orgaanhandel. Daarbij werden zestien vermoedelijke mensenhandelaars geïdentificeerd, evenals zestig potentiële slachtoffers van mensenhandel.

Moderne slavernij
Tijdens de actiedagen concentreerden de onderzoekers zich op het vergaren van kennis over hoe criminelen online advertenties gebruiken om slachtoffers te werven en vervoer en verblijf te faciliteren. De experts identificeerden een dark website waar honderden mensenhandelaars een scala aan diensten aanbieden, door zowel mannelijke als vrouwelijke slachtoffers van alle leeftijden. De prijzen variëren van 800 tot 2.000 dollar per uur, afhankelijk van de leeftijd en ‘vaardigheden’ van de slachtoffers. Een permanente ‘thuis’-jongen of -meisje is op deze website te koop voor tussen de 20.000 en 60.000 dollar.

E-pimping
De onderzoekers wilden ook platforms identificeren die mensenhandel en uitbuiting op een crime-as-a-service-basis kunnen faciliteren. Hun onlineonderzoek had betrekking op de mogelijke mensenhandel en uitbuiting van Oekraïense slachtoffers en op het gebruik van minder bekende sociale-mediaplatforms om mensenhandel te faciliteren. De experts identificeerden een nieuw fenomeen: e-pimping (e-pooier). Deze opkomende trend is van toenemend belang voor daders. De onderzoekers ontdekten twee platforms die ‘lifestylecursussen’ en trainingen aanbieden aan mannen die ‘OnlyFans’-managers willen worden, waarbij ze hen in essentie leren hoe ze e-pooiers kunnen worden en vrouwen kunnen uitbuiten.

Landen
Europol ondersteunde de coördinatie van de operationele activiteiten, faciliteerde de uitwisseling van informatie en verleende analytische ondersteuning. Op de actiedagen was er een Europol-deskundige aanwezig om de informatie-uitwisseling realtime te vergemakkelijken en operationele informatie te vergelijken met de databases van Europol. Dit verschafte de deelnemers onderzoeksaanknopingspunten.
Aan de hackaton namen de EU-lidstaten Oostenrijk, België, Cyprus, Tsjechië, Finland, Frankrijk, Duitsland (medeleider van de actie), Hongarije, IJsland, Ierland, Litouwen, Nederland (leider van de actie), Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije, Slovenië, Spanje en Zweden deel, evenals de niet-EU-landen: Albanië, Brazilië, Georgië, **Kosovo, Moldavië, Servië, Oekraïne, Verenigd Koninkrijk (actieleider).