De gemeente Eindhoven, justitie en politie hadden zich goed voorbereid op de ernstige ongeregeldheden die zondag 24 januari plaatsvonden tijdens de avondklokrellen. Volgens het COT, het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement, had niemand kunnen voorzien dat de situatie zo uit de hand zou lopen.

In een donderdag gepubliceerd rapport valt te lezen dat de onaangekondigde demonstratie op het 18 Septemberplein gemoedelijk begon en dat mensen zich zelfs aan de coronamaatregelen hielden. Onverwacht sloeg de sfeer om en werd het snel drukker. Volgens het door burgemeester John Jorritsma ingeschakelde COT kwam dat door groepen relschoppers die via een gecoördineerde actie naar het plein kwamen om de confrontatie met de politie aan te gaan. De mobiele eenheid kon niet direct reageren omdat het waterkanon werd vernield en het plein te glad was om paarden in te zetten.

Informatie delen
Om verwoesting van de binnenstad te voorkomen dreef de politie de demonstranten naar het station. Daarbij werd nagelaten om de NS, ProRail en de winkeliers in het station te waarschuwen. Het COT dringt er in het rapport op aan om eerder en vaker informatie te delen met partijen die risico’s lopen door bepaalde omstandigheden. Doordat dit niet gebeurde konden grootschalige vernielingen worden aangericht en werd een Jumbo-winkel in het station geplunderd. Van het station werden de grote ramen vernield en een auto van ProRail werd in brand gestoken.

Wrang
Niettemin stelt het COT vast dat de overheden zich goed hadden voorbereid en dat zij hebben gedaan wat zij moesten doen. Wel dient men beter gebruik te maken van sociale media om signalen te ontdekken die een voorbode zijn van rellen. Bij aangekondigde demonstraties wordt aanbevolen een plek aan te wijzen waar weinig vernield kan worden en waar politiepaarden niet kunnen uitglijden.
Burgemeester John Jorritsma noemt het wrang dat de geweldsexplosie niet kon worden voorkomen. Volgens hem blijft zondag 24 januari 2021 een gitzwarte dag voor zijn stad. “Daar doet een positief oordeel in het onderzoeksrapport niets aan af”, reageert hij op het COT-rapport. Hij reageerde niet op de kritiek dat hij tijdens de persconferentie na de rellen zijn taal had moeten matigen, toen hij sprak van ‘schuim van de aarde’ en ‘burgeroorlog’. Relschoppers zouden dergelijke woorden als overwinning opvatten.
Inmiddels zijn zeventig verdachten aangehouden, waarvan er slechts negentien uit Eindhoven kwamen. Er kwamen zelfs relschoppers uit Purmerend en Zeewolde. Nog regelmatig weet de politie verdachten op te sporen. Enkelen zijn inmiddels veroordeeld tot celstraf en schadevergoedingen van rond de 10.000 euro.