Miljard euro extra voor justitie en veiligheid
De nieuwe regeringscoalitie is van plan fors te investeren in veiligheid en justitie. Er is nog geen gedetailleerde uitwerking van de investeringen, maar het zou in totaal structureel om een miljard euro extra per jaar gaan. Dat geld wordt over alle bij veiligheid betrokken overheidspartijen verdeeld.
Volgens het nieuwe coalitieakkoord kan de landelijke recherche meer mensen aannemen en wordt de kroongetuigenregeling aangepast. Ook wordt extra geïnvesteerd in samenwerking met buitenlandse veiligheidsdiensten en wordt de samenwerking tussen de politie en boa’s financieel gestimuleerd. Voor dat laatste zijn wel eerst nieuwe wettelijke grondslagen nodig om gegevensuitwisseling tussen politie en boa’s mogelijk te maken. Nieuwe wetgeving die het vorige kabinet heeft ingevoerd voor gegevensverzameling en -verwerking is nog altijd onderhevig aan stevige kritiek, vanwege het risico dat onschuldigen onder verdenking komen te staan.
Georganiseerde criminaliteit
De nieuwe regering is ook van plan de georganiseerde criminaliteit harder aan te pakken en potentiële slachtoffers beter te beveiligen. In de Extra Beveiligde Inrichting wil men een regime invoeren dat in Italië wordt gebruikt om maffiakopstukken te detineren. Dat moet voorkomen dat misdadige activiteiten vanuit de gevangenis worden voortgezet. Andere plannen zijn het intensiveren van de opsporing van zware criminelen, een betere kroongetuigenregeling en zwaardere straffen voor misdrijven als wapenbezit, hulp bij het bevrijden van gevangenen en productie, handel en verkoop van drugs. Verder wordt ondermijning harder aangepakt, onder andere door criminele geldstromen intensief te verstoren en makkelijker bezittingen te confisqueren van aangehouden misdadigers. Ook bedrijven en bestuurders die criminaliteit faciliteren kunnen op zwaardere straffen rekenen.
Terrorismebestrijding en cybersecurity
De maximale straf voor deelname aan een terroristische organisatie gaat naar twintig jaar. Om terroristen uit de anonimiteit te halen krijgen de inlichtingendiensten extra capaciteit. Deze instanties zullen zich dankzij financiële steun ook intensiever op digitale criminaliteit kunnen richten en dan met name op misdrijven die bedoeld zijn om de samenleving te ontwrichten. Er wordt geïnvesteerd in een brede meerjarige aanpak van cybersecurity en cyberkennis bij de politie, rechtspraak en defensie.
Burgerrechten en persoonsbeveiliging
Het kabinet wil niet dat deze verbeteringen ten koste gaan van de burgerrechten. Daarom gaat extra geld naar initiatieven voor veilige digitale communicatie en ook kan de Autoriteit Persoonsgegevens op extra financiële steun rekenen. Die zal ook beter moeten gaan samenwerken met andere toezichthouders, waaronder een ‘algoritmetoezichthouder’, die een tweede toeslagenaffaire moet zien te voorkomen.
Tot slot wordt het stelsel bewaken en beveiligen verbeterd. Dit moet leiden tot meer veiligheid voor politici, bestuurders, misdaadbestrijders, journalisten en anderen die bedreigd worden door de georganiseerde criminaliteit. Voor freelance journalisten, zonder werkgever, komt er een fonds, waaruit beveiligingsmaatregelen gefinancierd kunnen worden.