De NAVO-top in Den Haag kan de geschiedenis ingaan, als het moment waarop Europa opstond en verantwoordelijkheid nam. Die hoop sprak minister Ruben Brekelmans maandag uit. Dat deed hij tijdens ‘Debat in de Stad’, onderdeel van de NAVO door Nederland tour. Hier kwamen zo’n 600 geïnteresseerden in actuele geopolitiek, experts, betrokkenen bij de lokale politiek en studenten op af.

Centraal stond de vraag of de NAVO sterk genoeg is in onzekere tijden. De minister gaf daar in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag een volmondig ja op als antwoord. Maar Europa moet wel echt zelf hard aan de slag, voegde hij eraan toe. Vooral nu er vanuit de Verenigde Staten hardop vraagtekens worden gesteld bij de Europese bijdrage aan het bondgenootschap.
“De lastenverdeling binnen de NAVO is al decennia uit balans”, erkende Brekelmans. “ Trump is niet de eerste die ons daarop wijst. Ook Barack Obama en Joe Biden deden dat al. Het is dus terecht dat Europa de handschoen oppakt en aan de slag gaat. Dat doen we en dat kunnen we ook. En dat mag met meer zelfvertrouwen. Europa is geen Calimero in de schaduw van grootmachten. Europa is een economische reus die 5 keer groter is dan Rusland. En met het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Oekraïne erbij is onze bevolking 4 keer groter.”

Verschillen onderling
Maar er zijn nog altijd verschillen onderling. De minister stipte zaken aan als de uiteenlopende soorten wapensystemen waar landen mee werken. Ook ontbreken belangrijke strategische capaciteiten en is er een gebrek aan ervaring met grootschalige commandovoering. “Er is dus werk aan de winkel, veel werk”, benadrukte hij. ”Het goede nieuws is: Europa is wakker en de raderen draaien. Er wordt keihard gewerkt aan meer investeringen in defensie, opschaling van de defensie-industrie, soepelere regels en financiering voor de gezamenlijke aanschaf van materieel.”
Want Rusland zit ook niet stil. Niet alleen zijn er de dagelijkse aanvallen op Oekraïense doelen. Ook het offensieve cyberprogramma draait overuren. En daar merkt ook Nederland wat van. “Wij zijn niet in oorlog met Rusland, maar Rusland, in hybride vorm, wel met ons.”

Keerpunt in de geschiedenis
Een sterke NAVO moet bijdragen aan afschrikking. Over een kleine maand komen tal van regeringsleiders en defensieministers samen. De minister hoopt zoals gezegd op een keerpunt in de historie. “Als we het eens worden, gaat de NAVO-top van Den Haag de geschiedenis in als het moment waarop Europa opstond en zijn verantwoordelijkheid nam. Het moment waarop de geopolitieke verhoudingen verschoven, Europa niet langer een toeschouwer was, maar een speler van gewicht. Ik hoop dat we over 10, 20 jaar op deze top terugkijken en zeggen: dáár, in Den Haag, beleefden we het keerpunt.”