Volgens de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) is Nederland niet goed voorbereid op een nieuwe pandemie. Dit komt mede door een geplande bezuiniging van 300 miljoen euro op het programma Pandemische Paraatheid. “Met deze bezuiniging is Nederland onvoldoende weerbaar en dat kunnen we ons niet permitteren”, zegt OVV-voorzitter Chris van Dam in EenVandaag.

In reactie op het eerdere onderzoek naar de coronacrisis had het kabinet Rutte IV 300 miljoen euro toegezegd om toekomstige pandemieën beter te kunnen bestrijden. Maar het huidige kabinet heeft die investering geschrapt. Volgens minister Agema van Volksgezondheid hebben de bezuinigingen een ‘grote impact’ op maatregelen, zoals uitbreiding van GGD-personeel, versterking van IC-capaciteit en onderzoek naar infectieziektenuitbraken. “Door deze financiële beperkingen kunnen cruciale voorbereidingen niet doorgaan”, stelt Van Dam. “Dat maakt dat we opnieuw niet voorbereid zijn op een volgende pandemie.”

Risico’s voor de samenleving
De coronacrisis had een grote maatschappelijke impact, benadrukt Van Dam. “Het ging niet alleen om de druk op de IC’s, maar ook om verpleeghuizen, de geestelijke belasting voor jongeren en andere aspecten waar we onvoldoende op voorbereid waren.” Hij vreest dat de huidige bezuinigingen leiden tot ontslag van tijdelijk aangenomen GGD-personeel en verminderde onderzoeksinspanningen naar virusverspreiding.
Viroloog Marion Koopmans deelt de zorgen. Door factoren zoals internationale reizen en ontbossing nemen zowel de kans op uitbraken als de snelheid van verspreiding toe. “We hebben al gezien dat we niet snel genoeg konden opschalen bij testen, IC-capaciteit en personeelsinzet. Het zou onverstandig zijn om nu te bezuinigen.”
De OVV roept het kabinet op om de bezuinigingen te heroverwegen. “Niemand weet wanneer een pandemie komt, maar dat voorbereiding essentieel is, staat vast”, concludeert Koopmans.