Jaarlijks vinden 1000 tot 1200 overvallen plaats, waarbij de politie gealarmeerd wordt via een overvalknop. Zo’n melding heeft altijd topprioriteit en wordt daarom opgevolgd met minimaal twee auto’s en vier agenten. Het is dan frustrerend als er niets aan de hand blijkt en dat is bij gebruik van overvalknoppen bij 99% van de meldingen het geval. Maar er gaat iets tegen gedaan worden.

Met inbraakmeldingen was tot tien jaar geleden hetzelfde aan de hand. Besloten is toen om alarm alleen nog met ‘Prio 1’ op te volgen, als de melding door een gecertificeerde particuliere alarmcentrale (PAC) wordt geverifieerd. Waarom is dat ook niet voor overvalmeldingen ingevoerd? “Wij vinden dat iemand die een overval meldt te allen tijde direct op de politie moet kunnen rekenen”, antwoordt Jeroen Lemereis, die bij de politie Landelijke Meldkamer Samenwerking (LMS) vertegenwoordigt. “Aan de andere kant is het natuurlijk onaanvaardbaar dat wij vele duizenden keren per jaar met meerdere eenheden naar overvalmeldingen moeten rijden, die achteraf loos blijken te zijn. We hebben het dan over 99 procent van de meldingen die via particuliere alarmcentrales bij ons binnenkomen. Dat past niet meer bij deze tijd en daarom willen we dat de PAC’s vanaf 1 juli 2021 ook overvalmeldingen gaan verifiëren. Met de apparatuur van tegenwoordig is dat heel goed te doen.”

Ketenaanpak
Verificatie vergroot meteen de mogelijkheden van een overvalknop. De winkelier zou deze dan ook kunnen gebruiken als hij zich bedreigd voelt, bijvoorbeeld door een heel boze klant. De komst van de politie is dan nog altijd wenselijk, maar die hoeft niet met getrokken pistolen het pand te omsingelen.
Bij een overval is het bellen van het alarmadres vanuit de PAC natuurlijk geen optie. Lemereis: “Daarom zal een overvalknop nodig zijn, waarbij in één handeling ook de verificatie plaatsvindt. Bijvoorbeeld doordat de centralist kan zien of horen wat er op de alarmlocatie gebeurt.” Wat de politie volgens hem beslist niet wil, is zomaar een nieuwe maatregel uitvaardigen waarvoor de sector dan een oplossing moet bedenken. “We hebben te maken met een keten, bestaande uit het bedrijf of de particulier met een overvalknop, de beveiligingsinstallateur, de particuliere alarmcentrale, de politie en de wetgever. Voor al deze partijen ligt er een taak, die ons in staat moet stellen om nog veel effectiever op overvalmeldingen te kunnen reageren dan tot nu toe. Ik benadruk dat wij er niet op uit zijn om onze verantwoordelijkheid af te schuiven op anderen. Ons enige doel is het vergroten van de pakkans voor overvallers en daarvoor is het noodzakelijk dat wij effectiever en efficiënter kunnen optreden.”

Weinig veranderingen
De problematiek speelt overigens al vele jaren. Waarom wordt die nu pas aangepakt. “We zijn al heel lang met de PAC’s in gesprek”, antwoordt Lemereis. “En nu er technische mogelijkheden zijn om de verificatie goed te organiseren, vinden wij dat de tijd rijp is voor een verandering. In heel veel supermarkten zijn er nu al camera’s die de omgeving van de kassa’s observeren. Dan is er dus al beeld als iemand achter de kassa per ongeluk met de knie tegen de overvalknop stoot. Ook zijn de PAC’s al gewend om andere soorten alarm te verifiëren, dus heel veel gaat er eigenlijk niet veranderen. Het is ook zeker niet zo dat wij niet meer komen als de melding niet geverifieerd wordt, alleen geven wij dan een lagere prioriteit aan de opvolging. We kennen nu winkels die tientallen overvalmeldingen per jaar veroorzaken, zonder dat er ooit iets aan de hand is. Daar kan de installateur eens kijken of de overvalknop niet handiger gemonteerd kan worden. Ieder heeft zo zijn eigen verantwoordelijkheid en we zullen het met elkaar moeten doen.”

Deadline
De deadline van 1 juli 2021 is wel krap. Zeker als met het enorme tekort aan monteurs nog installaties aangepast moeten worden. Installateurs zijn inmiddels geïnformeerd via de brancheorganisaties, maar het is niet duidelijk of die direct aan de slag zijn gegaan om aanpassingen bij hun klanten door te voeren. Lemereis: “Er komt geen overgangstermijn, maar we gaan er wel voor zorgen dat er geen overvalmeldingen tussen de wal en het schip vallen. Overvallen waren, zijn en blijven voor ons topprioriteit. Als de PAC er niet in slaagt om de melding te verifiëren, zullen wij zoals gebruikelijk op basis van feiten en omstandigheden een inschatting maken van de situatie en daarop inzetten. Voor de centralisten van de meldkamers van de politie is dit dagelijkse kost. We zullen dus altijd reageren, maar in sommige gevallen niet met de allerhoogste prioriteit, omdat wij feitelijk dan eerst nog zelf de verificatie moeten uitvoeren.”