Eind volgend jaar komt er een nieuwe richtlijn voor klokkenluiders, die geldt voor alle Europese bedrijven vanaf 50 medewerkers. Deze moet melders meer bescherming bieden en ervoor zorgen dat ook overtreding van Europese regels vaker aan het licht komt. Gelijktijdig werkt ook Nederland aan nieuwe regels.

De nieuwe Europese richtlijn gaat grote gevolgen krijgen voor hoe werkgevers met klokkenluiders moeten omgaan. Zo worden zij verplicht om een meldkanaal op te zetten, waar medewerkers terecht kunnen om geconstateerde misstanden te melden, zoals corruptie, fraude en kartelvorming. Ook dient gezorgd te worden voor betere bescherming van klokkenluiders tegen represailles. Dat zal des te belangrijker worden, omdat het volgens de nieuwe richtlijn niet langer verplicht is om misstanden eerst bij de werkgever aan te kaarten. De beschermingsplicht geldt dan ook als een klokkenluider ernstige zaken direct bij de autoriteiten meldt.

Nederland
Intussen werkt ook Nederland aan een nieuwe wet. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken gaat die ervoor zorgen dat klokkenluiders niet meer vanwege hun melding ontslagen kunnen worden. Nu gebeurt dat nog wel vaak. De betrokkene kan dit aanvechten, maar moet dan bewijzen dat het ontslag verband houdt met de melding. Met de nieuwe wet moet de werkgever aantonen dat het ontslag om een andere reden gerechtvaardigd is. Experts staan echter kritisch tegenover de Nederlandse wetgever, zo laten zij via FD.nl blijken. Zo is het in 2016 opgerichte Huis voor Klokkenluiders op een fiasco uitgedraaid. Na drie jaar had deze overheidsinstelling nog niet één onderzoek naar een gemelde misstand afgerond. Ook onderzoek naar het functioneren van het Huis voor Klokkenluiders loopt nog. Transparency International Nederland (TI), een non-gouvernementele organisatie die zich bezighoudt met corruptiebestrijding, denkt dat de problemen verband houden met het feit dat de instelling zowel klokkenluiders moet beschermen als misstanden moet oplossen. Dat laatste zou volgens TI beter aan opsporingsorganisaties overgelaten kunnen worden. Het Huis voor Klokkenluiders zegt zelf ook meer te zien in betere samenwerking met andere autoriteiten. Evita Slijper-Sips van People InTouch zegt tegenover FD.nl dat bedrijven zich niet moeten blindstaren op naleving van wet- en regelgeving. Veel belangrijker is het volgens haar dat een goede bedrijfscultuur wordt gecreëerd waarbinnen misstanden bespreekbaar worden gemaakt, zonder dat mensen bang hoeven te zijn voor de consequenties.