Van fraude via WhatsApp (ook wel vriend-in-noodfraude) kwamen de afgelopen maanden gemiddeld honderd aangiften per dag binnen. Om deze fraudevorm beter aan te kunnen start de politie een landelijke aanpak. Vanaf 16 oktober worden slachtoffers gewaarschuwd via Facebook en Instagram.

Mede gevoed door de corona-uitbraak is de vriend-in-noodfraude of VIN-fraude een groeiend fenomeen. In februari, maart steeg het aantal aangiften van 130 naar 300 per week. Na de invoering van de internetaangifte voor cybercrime eind april, steeg het aantal aangiften van VIN-fraude nog sneller. Vanaf september kwamen er meer dan 100 aangiften per dag binnen, waaronder ook pogingen.

Nieuw nummer
Deze vorm van fraude komt verreweg het meeste voor via WhatsApp maar kan ook plaatsvinden via e-mail, SMS, Snapchat of Telegram. De meeste VIN-fraudes beginnen met een bericht dat een vriend, familielid of andere bekende dringend financiële hulp nodig heeft. De vriend zit bijvoorbeeld zogenaamd vast in het buitenland en is zijn geld, telefoon en papieren kwijt. Of hij heeft zijn telefoon per ongeluk in de wasmachine gedaan en kan daarom niet internetbankieren.
U wordt gevraagd om snel geld over te maken. Als u hieraan meewerkt, volgt er vaak een tweede verzoek. Achteraf blijkt vaak het account van deze vriend gehackt te zijn of is er een vals account of een nieuw telefoonnummer gebruikt door de oplichter. De vriend in kwestie is zich van geen kwaad bewust.

Landelijke aanpak
Om de vriend-in-nood-fraude efficiënter aan te pakken, worden sinds kort alle landelijke internet-aangiftes gebundeld en geautomatiseerd onderzocht op naam en telefoonnummer/bankrekeningnummer. Hiermee kan geanalyseerd worden hoe de netwerken in elkaar zitten. Door alle zaken op deze manier naast elkaar te leggen ontstaan clusters van oplichtingen die zeer waarschijnlijk door hetzelfde criminele netwerk gepleegd zijn. Deze clusters van zaken worden aangeboden aan de regionale onderzoeksteams.

Aangiftes
De meest effectieve manier om fraude te bestrijden, blijft het voorkómen ervan. Dat geldt zeker voor vriend-in-noodfraude. Het is van groot belang dat mensen zich bewust zijn van deze sluwe werkwijze van criminelen. We spannen ons daarom in om slachtoffers te waarschuwen voor deze vorm van fraude. Op 16 oktober start een preventiecampagne op Facebook en Instagram. Ouders en grootouders krijgen op Facebook een waarschuwing en concrete tips om te voorkomen dat ze slachtoffer worden van VIN-fraude en hun ‘kinderen’ worden via Instagram aangespoord om te waarschuwen voor deze vorm van oplichting.

Wie slachtoffer is geworden van WhatsAppfraude, wordt geadviseerd om via deze pagina aangifte te doen. Het neemt minder tijd in beslag en de aangiftes komen direct bij de juiste afdeling terecht. Hiervoor is wel een DigiD nodig.