Jaarlijks vinden 200.000 arbeidsongevallen plaats. Bijna de helft daarvan leidt tot een verzuim van langer dan vier dagen. Het benadrukt het belang van bedrijfshulpverlening en was voor de Rabobank reden om er een speciaal evenement aan te wijden, waaraan alle (beschikbare) bhv-ers konden deelnemen.

Bij arbeidsongevallen wordt vaak gedacht aan de zware industrie of de bouw. Maar ook binnen een veilige werkomgeving als het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht moet de bedrijfshulpverlening meer dan honderd keer per jaar in actie komen. Soms om een beginnend brandje te blussen, maar ook wel eens om levensreddend te handelen bij een collega die door een hartstilstand is getroffen. “BHV is ongelooflijk belangrijk”, benadrukte Ton van Nimwegen, directeur Operations bij de Rabobank. “Zonder jullie zouden wij niet kunnen werken. Wij houden als grote bank de bv Nederland draaiende en jullie maken dat mogelijk!”

Weerbarstige praktijk
“Een hardnekkige mythe is dat mensen bij brandalarm direct het gebouw verlaten”, vertelde prins Pieter-Christiaan van Oranje-Nassau die als vice-voorzitter van het Rode Kruis gevraagd was als gastspreker. “De praktijk is echter weerbarstig. Technisch kan het allemaal wel kloppen en zullen de nooduitgangen vast de vereiste capaciteit hebben. Maar in de echte wereld kiezen mensen voor uitgangen die zij kennen. En die raken dan totaal geblokkeerd. Ook daarom zijn bhv-ers nodig. Die kunnen mensen de snelste in plaats van de bekendste route naar de veiligheid wijzen. De bhv is meestal onzichtbaar, maar zeker niet onmisbaar!” De prins riep de aanwezigen op zich aan te melden voor burgerhulpverlening. Deelnemers aan dit programma worden getraind in reanimatie en ontvangen op hun telefoon een oproep als op korte afstand iemand door een hartstilstand wordt getroffen. “Jullie zijn er vaak eerder dan de ambulance en kunnen dan ook in jullie persoonlijke omgeving het verschil maken.”

Communicatie essentieel
“Een calamiteit komt altijd onverwachts”, waarschuwde Marcel Dinghs, die bij de Rabobank teamleider Beveiliging is. “Het is dan goed als je de kennis hebt om te kunnen helpen of om in ieder geval te kunnen zien dat de hulpverlening goed gaat. Als beveiliger kan je er dan voor zorgen dat er ruimte rond de calamiteit gecreëerd wordt en dat professionele hulpverleners hun werk goed kunnen doen.” Dinghs legde uit hoe de bedrijfshulpverlening georganiseerd is bij de bank en welke verbindingen er zijn met het continuïteitsmanagement, de crisisorganisatie en de bedrijfsnoodorganisatie. Alles staat of valt volgens de teamleider met de kwaliteit van de communicatie. “Je bent gewoon aan het werk en dan gebeurt er ineens iets. Dan merk je meteen dat je in een soort informatievacuüm terecht komt. Het is dan heel belangrijk dat je snel een compleet plaatje kunt opbouwen. Daarvoor heb je goede communicatie nodig en dat is niet makkelijk, zeker niet tijdens een calamiteit. Wat is er aan de hand? Moeten we opschalen? Je bhv-ers zijn op dat moment je ogen en oren. Je kan het honderd keer trainen en je kan honderd keer tegen problemen aanlopen, want als twee mensen hetzelfde zien is de kans groot dat ze er anders over communiceren. Houdt daar altijd rekening mee!”

App in plaats van pagers
Frank Idzerda, veiligheidscoördinator van de Rabobank, waarschuwde voor opstoppingen die kunnen ontstaan bij een ontruiming. “We hebben dat tijdens oefeningen al meerdere keren meegemaakt. Dan heb je mensen nodig die informatie verstrekken en herkenbaar zijn aan een geel hesje.” De bhv-ers bij de Rabobank worden opgeleid en vervolgers vier keer per jaar bijgeschoold via e-learning. Binnenkort gaat ook gewerkt worden met een app, waardoor smartphones gebruikt kunnen worden in plaats van pagers, die nu bij een calamiteit eerst opgehaald moeten worden. Deze app, StandBy Altijd Paraat genaamd, wordt op het moment uitgeprobeerd in een ander kantoor van de Rabobank in Utrecht. Als de pilot goed verloopt, wordt de technologie binnen de gehele organisatie ingevoerd. Via de app kan de coördinator ook zien waar iedere bhv-er zich bevindt, zodat ook de inzet kan worden geoptimaliseerd. Het is een buitengewoon geavanceerd systeem, dat de bedrijfshulpverlening binnen de Rabobank aanzienlijk gaat verbeteren.

Quiz
Hoe het gesteld is met de kennis van bhv-ers werd getoetst tijdens een quiz. Er werden elf stellingen gepresenteerd. Iedereen kreeg een oranje petje en wie dacht dat een stelling waar was moest het petje opzetten. Wie het fout had, moest gaan zitten. Het ging dan om vragen als: mag je als teamleider je team er op uit sturen of moet je erbij blijven? En: Bij een oproep van een onwelwording ga je eerst een EHBO-koffer en een AED halen en dan naar het slachtoffer. Of: Een teamleider geeft pas een melding aan de beveiliging door als het hele gebouw ontruimd is. De vragen waren niet makkelijk, want de een na de ander moest gaan zitten en uiteindelijk bleven er per groep maar enkele van de tientallen bhv-ers staan. Die moesten raden hoeveel arbeidsongevallen er jaarlijks zijn in heel Nederland met meer dan vier dagen verzuim tot gevolg. Dat waren er dus 93.000. Tussen de sessies door kon intussen een bhv-markt worden bezocht, waar met virtual reality-brillen kon worden geoefend, waar men een (namaak)brand kon bestrijden, waar informatie over de StandBy Altijd Paraat-app werd gegeven en waar men in een speciale container een echte brand kon blussen. Ook kon een korte reanimatietraining worden gevolgd met speciaal daarvoor ontwikkelde poppen en waren ‘Lotus’-slachtoffers aanwezig om de vaardigheden op te trainen.

Gezond hart
De Rabobank had ook een bekende Nederlander uitgenodigd die zijn leven te danken heeft aan adequate bedrijfshulpverlening. Bart Westerweel, die verschillende radio- en televisieprogramma’s heeft gepresenteerd, werd onwel tijdens het voetballen en kwam pas dagen later weer bij in het ziekenhuis, waar zeven bypasses waren geplaatst. Zijn teamgenoten wisten met de AED om te gaan en hadden hem weten te redden. “Als mens heb je een gezond hart nodig, maar als organisatie ook!”, vertelde de presentator. “Daarom is het goed om ook van organisaties eens een ECG te maken.” Hij vroeg de aanwezigen of die wel eens een reanimatie hadden meegemaakt. Dat bleek bij verschillende bhv-ers het geval, met helaas een wisselend resultaat. Een van de bhv-ers had als vrijwillig brandweerman al zeven mensen gereanimeerd. “Het is het mooiste wat je in je werk kan meemaken”, zei hij. Westerweel riep nogmaals iedereen op om zich als burgerhulpverlener aan te melden. “Bij softwarebedrijf AFAS hebben alle 450 medewerkers zich aangemeld!”

Leven en dood
Het evenement werd afgesloten door John Verkuijlen, manager van het Expertisecentrum van de Rabobank. “We kunnen allemaal worden geconfronteerd met leven en dood. Ik heb het in de jaren negentig al meegemaakt dat iemand van de technische dienst door een beveiliger werd gereanimeerd en daardoor een hartstilstand overleefde. Helaas gaat het niet altijd goed. Dat kan gebeuren, ook in dit gebouw. Maar het blijft heel dankbaar werk. Mensen hebben recht op een veilige en zorgeloze werkomgeving. Dat we die kunnen bieden, hebben we te danken aan jullie als bhv-ers.” Een van de aanwezigen, Kees Hendriks, werd nog eens extra in het zonnetje gezet, omdat hij al sinds 1982 bij de Rabobank werkt en zijn hele loopbaan bedrijfshulpverlener is geweest. Verkuijlen kondigde aan dat het BHV Event vaker gehouden gaat worden, als blijk van waardering voor de medewerkers die zich voor deze taak beschikbaar stellen.