Recordaantal anonieme meldingen in 2020

Meld Misdaad Anoniem (M.) ontving in 2020 een recordaantal van 25.818 meldingen, een stijging van ruim vijftig procent. De invloed van de lockdown is duidelijk terug te zien in het criminaliteitsbeeld, zo blijkt uit een analyse van de jaarcijfers.

Door de maatregelen tegen het coronavirus waren signalen van onder andere drugshandel op straat en vanuit woningen meer zichtbaar en nam cybercrime toe. Ook werd er volgens M. fors meer gemeld over geweldsdelicten, zoals mishandeling en openlijke geweldpleging.

Alle vormen van criminaliteit stegen
Sinds de start van de coronacrisis steeg het aantal meldingen over de volledige linie van criminaliteit. Vanaf maart stuurde M. maandelijks meer dan 2.000 meldingen door naar de politie en andere opsporingsinstanties. Voorheen lag het gemiddelde al jaren rond de 1.400 tips per maand. Woordvoerder Marc Janssen: “Over vrijwel alle vormen van criminaliteit werd vorig jaar meer gemeld. De maatschappelijke betrokkenheid is enorm hoog. Ernstige misstanden in de samenleving worden minder geaccepteerd en mensen zijn vaker bereid om signalen van criminaliteit te melden.”

Veranderde leefomgeving
De veranderde leefomgeving van mensen is volgens M. een belangrijke factor in de toename van het aantal tips. Mensen waren veel vaker in de directe omgeving van hun woning te vinden en het was minder druk op straat. Mogelijke signalen van criminaliteit vielen daardoor sneller op. Zo steeg bijvoorbeeld het aantal meldingen over het dealen van hard- en softdrugs vanuit woningen en op straat (+97%), illegale prostitutie (+98%) en ondermijnende activiteiten (+81%). Janssen: “Het straatbeeld waarin daders normaal gesproken onopvallend konden opereren werd door het effect van de coronamaatregelen opeens veel rustiger. Een gevolg hiervan was dat signalen van dergelijke misstanden sneller en meer herkend werden.” De analyse van de jaarcijfers laat verder een sterke stijging zien op het gebied van cybercrime. Het aantal meldingen over phishing en oplichting steeg van 141 naar 900.

Geweldsdelicten
Opvallend is ook de toename van het aantal meldingen met daderinformatie over geweldsdelicten, van 1.577 naar 2.346 (+48%). Tipgevers deelden vooral meer informatie over mishandeling, waaronder huiselijk geweld (879 tips), moord- en doodslag (397 tips), openlijke geweldpleging (376 tips) en vernieling (174 tips).
Dit leidde tot succesvolle resultaten. Dankzij anonieme tips kwam de politie een man uit Zutphen op het spoor. Hij werd in augustus veroordeeld voor betrokkenheid bij een vechtpartij in het centrum. Een plaatsgenoot liep daarbij ernstige verwondingen op, waaronder een gebroken oogkas en neusbot. Ook in Sneek werd een man aangehouden voor een ernstige mishandeling in zijn woonplaats. Het slachtoffer, dat weerloos op de grond lag, werd met kracht tegen zijn hoofd geschopt en er werd met twee benen op zijn hoofd gesprongen. Nadat de politie beelden van de mishandeling online zette, kwamen via M. verschillende tips binnen. De rechtbank veroordeelde de man in december tot een celstraf van 18 maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk voor poging tot doodslag.

Publieke verontwaardiging
Nooit eerder was het aantal anonieme tips over geweldsdelicten zo hoog. Janssen: “Het zijn delicten die een grote impact op de samenleving hebben en daardoor veel publieke verontwaardiging en emotie oproepen. M. zag vorig jaar een toename van tips naar aanleiding van opsporingsberichtgeving, bijvoorbeeld via social media of Opsporing Verzocht. Het is fijn om te merken dat mensen via M. een bijdrage willen leveren aan het oplossen van dit soort ernstige zaken.”
Uit de terugkoppeling van de politie in 2020 blijkt dat mede dankzij M.-tips minimaal 3.113 aanhoudingen zijn verricht. Uit de analyse blijkt verder dat er 464 vuurwapens en 571 steek- en slagwapens van straat zijn gehaald dankzij anonieme tips. Ook werd teruggekoppeld dat er minstens 218.595 hennepplanten in beslag zijn genomen. De geschatte straatwaarde van deze hennep is rond de 22 miljoen euro.

Veroordelingen
Ook het afgelopen jaar speelden M.-tips een rol bij de veroordeling van daders van ernstige delicten. Zo werd een 37-jarige man recentelijk in hoger beroep veroordeeld tot vijf jaar cel voor een verkrachting in Oudenbosch. Een 23-jarige man kreeg vijftien maanden celstraf en een taakstraf voor een overval op een elektronicawinkel in Amsterdam. Medewerkers werden bedreigd met pepperspray en moesten ook hun persoonlijke spullen inleveren.
De rechtbank in Amsterdam veroordeelde een 27-jarige man tot een celstraf van 45 maanden voor het bezit van 22 kilo cocaïne, drugshandel en witwassen. In zijn woning lag ook 150.000 euro cash. In een andere zaak veroordeelde de rechter een 24-jarige man uit Kampen tot een celstraf van twee jaar voor een inbraak in Zwolle. Bij de inbraak werd geweld gebruikt tegen de bewoner.

Deel dit artikel via: