Vanaf 8 maart 2015 moet in elke Franse woning een rookmelder hangen. Die verplichting werd afgelopen week in de Franse Staatscourant gepubliceerd. Huiseigenaren zijn verplicht rookmelders te plaatsen, maar huurders moeten er op letten dat de rookmelder daadwerkelijk functioneert. VEBON pleit ook in Nederland voor een verplichtstelling.

Het idee van een verplichte rookmelder in Nederland bestaat al een tijd. Sinds 2003 zijn rookmelders in nieuwbouwwoningen verplicht, maar in oudere woningen, zeker in particuliere huurwoningen en in de zogenaamde achterstandswijken, zijn rookmelders het minst te vinden en komen woningbranden vaker voor. De Nederlandse overheid acht een verplichting voor alle woningen echter niet zinvol, omdat handhaving van een dergelijke verplichting een onmogelijke taak is. Om die reden wordt voorlopig ook de koolmonoxidemelder niet verplicht gesteld.
Het beleid van de overheid is repressief van aard. Dat zie je ook terug bij bedrijven, zegt Erwin Schoemaker, directeur VEBON. Minder wettelijke vereisten en meer eigen verantwoordelijkheid van (gebouw)eigenaren voor een brandveilig pand. Als het dan onverhoopt misgaat, is de eigenaar aansprakelijk met alle gevolgen voor de bedrijfscontinuïteit van dien.
Met 15 woningbranden per dag in Nederland, is de kans op een woningbrand maar liefst 1 op 1300, zegt VEBON. Jaarlijks raken circa 650 mensen gewond bij woningbranden en vallen ongeveer 50 dodelijke slachtoffers te betreuren. Aantallen die helaas niet of nauwelijks afnemen. Door de vergrijzing en de trend om langer zelfstandig te blijven wonen, zal het aantal ouderen dat overlijdt door brand flink toenemen. René Hagen, voorzitter van de brandpreventieweken, heeft berekend dat in 2030 bijna 50% van alle dodelijke slachtoffers door woningbrand 65 jaar of ouder zijn. Gelet op deze cijfers mag van onze overheid toch wel verwacht worden zij eveneens verantwoordelijkheid neemt en de veiligheid van burgers helpt waarborgen. Als alleen stimulering van rookmelders afdoende zou zijn, dan zou het percentage rookmelders in woningen nu op 100% liggen in plaats van de huidige 60%. Het percentage werkende rookmelders ligt waarschijnlijk nog lager.
Rook is het grootste gevaar bij brand. Mensen worden niet tijdig gewaarschuwd door de rook die zich razendsnel verspreid. Onlangs presenteerde Brandweer Nederland de resultaten van de brandproeven die zij in (sloop)woningen had uitgevoerd. De proeven toonden aan dat het sluiten van binnendeuren in combinatie met het ophangen van rookmelders bewoners de grootste kans biedt de brand te ontvluchten en dus te overleven. Brandweercommandant Elie van Strien pleitte vorig jaar in het programma ‘Dit is de Dag’ ook al voor het verplicht stellen van rookmelders voor ieder pand in Nederland. Volgens Van Strien kunnen rookmelders en andere preventieve middelen de efficiëntie van de brandweer aanzienlijk verbeteren. Volgens Schoemaker biedt dat weer mogelijkheden om binnen het gegeven budget meer aandacht aan de voorlichting over CO-melders te geven .
Rookmelders zijn relatief goedkoop en er zijn tegenwoordig melders verkrijgbaar met batterijen die een levensduur van 10 jaar hebben. Het is een kleine investering en zal levens redden, zegt Schoemaker. Ons doel is dat uiteindelijk in alle woningen rookmelders hangen en dat die rookmelders ook werken. Alleen een verplichtstelling is uiteraard niet de oplossing, meent Erwin Schoemaker. Daarnaast is het ook van belang dat bewoners zich bewuster worden van de kans op brand in hun woning en de materiële en immateriële kosten die daarmee gepaard gaan. Mensen die een brand van nabij hebben meegemaakt, zullen daarna geen enkel risico meer nemen en preventiemaatregelen treffen. De combinatie van verplicht stellen en voorlichting zal het aantal dodelijke slachtoffers daadwerkelijk terugbrengen.