Overheid heeft moeite met privacyregels

Hoewel de overheid stappen heeft gezet om te voldoen aan de privacywetgeving, blijft dit een uitdaging. De Autoriteit Persoonsgegevens signaleert dat er binnen overheidsorganisaties vaak onvoldoende kennis is over privacywetgeving, vooral onder bestuurders. Daarnaast staat de positie van de functionaris gegevensbescherming (FG), die binnen organisaties toezicht houdt op de naleving van de privacyregels, soms onder druk.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) bracht recent de trends en ontwikkelingen op het gebied van privacy bij de overheid in kaart. In sommige gevallen overschrijden overheidsorganisaties bewust de grenzen van de wet, bijvoorbeeld bij het gebruik van algoritmes om fraude te detecteren. Tegelijkertijd zijn er bestuurders die juist te voorzichtig zijn en onterecht de privacywetgeving zien als een belemmering voor hun werk.
Het verzamelen en koppelen van persoonsgegevens door de overheid is de laatste jaren toegenomen. Dit brengt risico’s met zich mee, vooral als deze gegevens niet zorgvuldig worden beheerd. Grote schandalen, zoals de toeslagenaffaire en het datalek bij de GGD tijdens de coronacrisis, laten zien hoe kwetsbaar burgers kunnen zijn wanneer hun persoonsgegevens verkeerd worden gebruikt. Ook het gebruik van algoritmes door instanties zoals UWV en DUO heeft tot zorgen geleid.
Verplicht
Volgens Monique Verdier, vicevoorzitter van de AP, zijn burgers verplicht om gevoelige informatie met de overheid te delen en vertrouwen ze erop dat de overheid hier zorgvuldig mee omgaat. Ze benadrukt dat burgers op basis van hun gegevens niet oneerlijk behandeld mogen worden of het slachtoffer mogen worden van discriminatie.
De AP ziet ook dat gemeenten steeds vaker gegevens willen delen, bijvoorbeeld om burgers met zorgvragen te helpen of schulden aan te pakken. Hoewel de intenties goed zijn, is het essentieel dat de overheid hierbij de privacy van burgers blijft waarborgen. Verdier benadrukt dat de overheid nog veel werk te doen heeft om het geschonden vertrouwen van de samenleving te herstellen en te laten zien dat zij de privacyrechten van burgers serieus neemt.