Politie ziet structureel veranderd criminaliteitsbeeld in 2020
Na een stijging in 2019 nam het aantal geregistreerde misdrijven in 2020 weer af met ongeveer 10.000 tot een totaal van 795.000. Dat valt te lezen in de woensdag door de politie gepresenteerde Jaarverantwoording over 2020. Daarin worden de belangrijkste onderwerpen van de bedrijfsvoering van de politie belicht.
Doordat Nederland meer thuis was daalde het aantal High Impact Crimes. Woninginbraken namen met 22 procent af. Er waren 23 procent minder overvallen en 16 procent minder straatroof. Wel steeg het aantal overlastmeldingen met 39 procent en online misdrijven namen zelfs met maar liefst 127 procent toe.
Structurele verandering
In 2020 startte Henk van Essen als nieuwe korpschef. In het voorwoord staat hij stil bij het veranderende criminaliteitsbeleid: ‘Terugkijkend op 2020 zien we dat het criminaliteitsbeeld structureel verandert. De klassieke/fysieke criminaliteit neemt verder af en de digitale criminaliteit neemt verder toe. Door corona zijn we vaker thuis en vaker online. Criminelen spelen daar sluw op in. Digitaal wordt steeds meer het nieuwe normaal. Dat vraagt om een politie die digitaal vaardig is. Daarnaast stegen de overlastcijfers ook vorig jaar weer. De meldingen over personen met verward gedrag en overlast door dak- en thuislozen laten al jaren een stijging zien. De meldingen van overlast van jeugdigen stegen in 2020 fors, maar kunnen met name worden toegeschreven aan de coronamaatregelen.’
Meer handhaving, meer digitaal
In 2020 kreeg de politie te maken met complexe problemen zoals polarisatie, maatschappelijk ongenoegen en met nieuwe dynamieken in het veiligheids- en criminaliteitsbeeld. Handhaving van de openbare orde was het afgelopen jaar een belangrijk deel van het politiewerk. De politie zegt zich bewust te zijn van de verbondenheid van de wijk, het web en de wereld en stelt politiemensen in staat om slim te kunnen schakelen tussen verschillende situaties en te laten kiezen voor interventies – online en offline – die het beste werken. De politie kiest er daarbij voor een herkenbare en toegankelijke politie te willen zijn, bijvoorbeeld door chatsessies met jongeren (+41%) en het verder verbeteren van webcare (in totaal bijna 2 miljoen social media-berichten per jaar).
Meer dan alleen corona
Het afgelopen jaar stond grotendeels in het teken van corona, maar er gebeurde natuurlijk meer. Nadat eerder Ridouan T. in Dubai was opgepakt, werd in januari vorig jaar zijn rechterhand Saïd R. in Colombia gearresteerd als resultaat van een mooie internationale samenwerking. Een ander succes was Encrochat. Er werden meer dan 25 miljoen chatberichten onderschept en meegelezen, waardoor duizenden kilo’s cocaïne konden worden onderschept, drugslabs konden worden ontmanteld, meerdere liquidaties en zware geweldsdelicten werden voorkomen en ruim honderd verdachten van zware misdrijven konden worden aangehouden. Het ziekteverzuim daalde met 0,7 procent naar 5,5 procent. Dit is het laagste percentage sinds de vorming van de Nederlandse politie.
Vraag naar politie
De vraag naar politiezorg bleef groot. In 2020 werd ruim 3,1 miljoen keer naar 112 gebeld (ruim 150.000 keer meer dan het jaar daarvoor). In 57 procent van de oproepen was politie-inzet nodig. Het nummer 0900 8844 werd 4,47 miljoen keer gebeld (bijna 20.000 keer minder dan in 2019). Door verbeterde dienstverlening daalde het aantal verbroken verbindingen met 90 procent. In 81 procent van de oproepen werd binnen 20 seconden opgenomen. In 2019 was dat nog 66 procent. Van de ongeveer 280.000 prio-1-meldingen (spoed) arriveerde de politie in 84,5 procent van de gevallen binnen 15 minuten. Deze cijfers stonden eerder al op het dataportal van de politie.
Financiën
De totale uitgaven van de politie bedroegen in 2020 iets minder dan 6,4 miljard euro. Een groot deel van de financiële middelen werd besteed aan personeel (4,93 miljard euro) en aan het opleiden van personeel (66 miljoen euro). Het overige deel zijn kosten voor onder andere huisvesting, vervoer, automatisering, geweldsmiddelen en de uitrusting.
Bij het opstellen van de begroting 2020 kon niet worden voorzien dat 2020 een heel ander jaar zou worden dan gedacht. Niet een jaar vol verschillende grote evenementen, maar met een pandemie en maatregelen die gehandhaafd moesten worden naast een aantal grote demonstraties dat veel inzet vergde. Ondanks het turbulente jaar is het financieel resultaat in 2020 met 5 miljoen ‘’neutraal’’ te noemen.