Het is goed mis in het gevangeniswezen, zo meldt De Telegraaf op basis van onder andere een onderzoek van FNV Justitie & Veiligheid onder 1500 gevangenbewaarders. Er zijn steeds meer geweldsincidenten, het smokkelen van verboden goederen neemt snel toe en 90 procent van de medewerkers vindt de werkdruk te hoog.
Het onderzoek ’Code Rood’ van vakorganisatie FNV Justitie & Veiligheid maakt melding van dertig ernstige incidenten tot december 2019, variërend van tbs’ers die er vandoor gingen tot een opstand binnen Detentiecentrum Rotterdam begin november. Regelmatig worden bewaarders geconfronteerd met ernstige agressie, waarbij het soms aan hulpvaardige gedetineerden te danken is dat het goed afloopt. Als oorzaak wordt unaniem het gebrek aan goed personeel genoemd. Veel goede medewerkers zijn de afgelopen jaren wegbezuinigd. Er wordt nu wel weer nieuw personeel aangetrokken, maar dat mist de ervaring die nodig is om met steeds zwaardere criminelen het overwicht te behouden. Andere oorzaken zijn de stijging van het aantal gedetineerden met psychische stoornissen en de toename van meerpersoonscellen. Bedreigingen, beledigingen, spot, de trap afgedonderd worden, bespugingen, stront en pis over je heen gegooid krijgen, gewurgd worden zijn enkele van de incidenten waar bewaarders mee te maken krijgen, aldus Yntse Koenen van FNV.
1760 verboden voorwerpen
De afgelopen jaren zijn negentien inrichtingen gesloten. De gedetineerden werden verhuisd naar meerpersoonscellen in de nog overgebleven inrichtingen. Gelijktijdig gaat het om steeds gewelddadigere criminelen, zoals leden van beruchte drugsbendes. Vanwege de aanhoudende personeelstekorten is voor gesprekken met gedetineerden en celinspecties nauwelijks nog tijd. Tijdens celinspecties die de eerste vier maanden van 2019 plaatsvonden werden niet minder dan 1760 verboden voorwerpen aangetroffen, zoals telefoons, drugs en wapens. Volgens DJI worden signalen over de hoge werkdruk van het personeel heel serieus genomen. Sinds mei 2017 zijn 3000 fte-ers ingestroomd. Er vertrekken er echter ook veel, waardoor de ‘nettowinst’ maar 450 fte-ers is. Om de ergste nood te lenigen, wordt ook tijdelijk personeel ingehuurd. En er zijn speciale teams die met honden en slimme detectoren op zoek gaan naar smokkelwaar. Dit alles lost het probleem van een tekort aan ervaren medewerkers niet op. De gevolgen zijn ernstig. In november werden in het Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht twee medewerkers neergestoken met een door de gedetineerde vervaardigd scherp voorwerp, stak een jeugd-tbs-er in Hoeve Boschoord zijn kamer in brand, brak in Detentiecentrum Rotterdam een kleine opstand uit, nam een tbs’er uit de Van Mesdagkliniek tijdens verlof de benen en ging een tbs’er uit De Kijvelanden er vandoor tijdens onbegeleid verlof.
