Maandagochtend, 9 januari, ondervond het treinverkeer tussen ‘s-Hertogenbosch en Eindhoven hinder doordat langs het spoor koperen kabels voor de signalering waren gestolen. Dergelijke incidenten gebeuren gelukkig steeds minder vaak, dankzij een aantal effectieve beveiligingsmaatregelen.

Maandagochtend gingen bij Prorail in alle vroegte de alarmbellen af: een vermoedelijke koperdiefstal op het spoor in de buurt van het Brabantse Hedel. Dat is volgens de spoorbeheerder gelukkig een melding die steeds minder vaak voorkomt. Waar tien jaar geleden nog ruim 500 keer per jaar een poging tot koperdiefstal gedaan werd, was dat in 2022 nog maar 12 keer. Toch blijft het tegengaan van koperdiefstal een van de topprioriteiten van ProRail. De overlast voor reizigers is namelijk erg groot. Ook de kosten voor ProRail en de risico’s voor de dieven zijn hoog. Maandagochtend reden er tot ongeveer half 10 minder intercity’s tussen Eindhoven en Amsterdam als gevolg van de koperdiefstal. Een vervelende situatie voor reizigers.

Landelijk programma
In 2021 was er nog sprake van 32 koperdiefstallen. Het hoogtepunt van de koperdiefstal op het spoor werd in 2012 bereikt. Dat jaar werd er ruim 500 keer geprobeerd koper te stelen. Dat het aantal diefstallen zo verminderd is komt volgens Prorail onder andere door een speciaal programma dat in 2022 is ingevoerd voor een landelijke aanpak van koperdiefstal. Programmamanager Rudy Kemper: “We zetten verschillende maatregelen in, waardoor het voor koperdieven steeds lastiger wordt. Die aanpak is effectief, zo blijkt uit deze stevige afname. Dit komt bijvoorbeeld door cameratoezicht, maar ook door het gebruik van bewegingsdetectie op risicolocaties. Als daar iets beweegt, gaan we er direct naartoe en kunnen we voorkomen dat er geknipt wordt in de kabels. In die gevallen is er ook geen overlast voor reizigers.”

Al eerder sloegen ProRail, het ministerie van Justitie & Veiligheid, de metaalbranche en het Openbaar Ministerie de handen in een met de actie ‘Koperslag’. Zo is het voor schroothandels verplicht geworden naar een identiteitskaart te vragen als iemand koper aanbiedt. De Metaal Recycling Federatie verspreidt berichten onder schroothandelaren wanneer bijvoorbeeld koperen kunstwerken of urnen van begraafplaatsen zijn gestolen.

Gestolen koper levert weinig op
In het geval van de koperdiefstal in Hedel gaat de politie snel ter plaatse en vindt daar doorgeknipte kabels, maar geen daders. Kemper: “Er is uiteindelijk een paar meter kabel gestolen. Dat levert bijna niks op en door afspraken met de metaalbranche is het bovendien erg lastig om de buit te verkopen. Als je daar alle overlast en risico bij optelt, kun je wel stellen dat dit een erg kwalijke zaak is. We gaan er alles aan doen om te zorgen dat we koperdiefstal zo goed mogelijk kunnen tegengaan.”