Rechters leggen vaker tbs op als straf
Volgens de Raad voor de rechtspraak is het aantal keer dat een tbs-maatregel is opgelegd de afgelopen jaren licht gestegen. In 2020 gebeurde dat 273 keer, waarbij het 167 keer ging om tbs met dwangverpleging en in 106 gevallen om tbs met voorwaarden. In 2019 legden rechters in totaal 260 keer de maatregel op.
De lichte stijging van het aantal opgelegde tbs-maatregelen in 2019, zette zich in 2020 door.
opgelegde tbs | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | |
tbs met dwangverpleging | 105 | 126 | 163 | 173 | 167 | |
tbs met voorwaarden | 69 | 82 | 89 | 87 | 106 | |
totaal | 174 | 208 | 252 | 260 | 273 |
In 2020 beoordeelden rechters 1049 verzoeken tot verlenging van een tbs-maatregel. Verreweg het grootste deel daarvan werd toegewezen: in 924 gevallen (88 procent) werd de tbs verlengd.
verlenging tbs | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
afwijzing | 93 | 107 | 111 | 100 | 84 |
verlenging | 1088 | 1078 | 991 | 1040 | 924 |
overig | 85 | 62 | 60 | 61 | 41 |
totaal | 1266 | 1247 | 1162 | 1201 | 1049 |
Wanneer tbs?
Tbs (terbeschikkingstelling) is een behandelmaatregel die de rechter kan opleggen als iemand een misdrijf heeft gepleegd terwijl hij leed aan een ernstige stoornis of gebrekkige ontwikkeling. Om de samenleving te beschermen wordt iemand behandeld. Zolang de officier van justitie op basis van adviezen denkt dat er nog sprake is van een stoornis en het risico op herhaling, zal hij de rechter vragen om de maatregel te verlengen met 1 of 2 jaar. De rechter laat zich bij zo’n beslissing vervolgens adviseren door onder andere de tbs-kliniek en onafhankelijke deskundigen.
Forensisch psychiatrisch centrum
Bij tbs met dwangverpleging gaat de veroordeelde naar een forensisch psychiatrisch centrum (beter bekend als tbs-kliniek), maar de rechter kan ook kiezen voor tbs met voorwaarden. De verdachte moet zich dan aan een aantal voorwaarden houden, zoals meewerken aan een behandeling (meestal deels in een kliniek) of bijvoorbeeld stoppen met drugsgebruik.
De publicatie van deze nieuwe cijfers volgt nadat duidelijk werd dat eerder verstrekte cijfers over het aantal opgelegde tbs-maatregelen in 2019 en 2020 niet juist waren. Oorzaak van die foutief verstrekte cijfers was een verkeerde weergave van de registratie van tbs-zaken in het managementinformatiesysteem.