Uit onderzoek door RTL Z en RTL Nieuws blijkt dat het frauderen met de aanvraag van coronasteun voor ondernemers kinderlijk eenvoudig was. Via openbaar verkrijgbare gegevens konden criminelen zich voordoen als ondernemer en de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) aanvragen. Zo zijn vele miljoenen belastinggeld achterover gedrukt.
De fraude kwam aan het licht toen ondernemers ineens het verzoek kregen om steun terug te betalen, die zij nooit hadden ontvangen. Het gaat hier om de Tegemoetkoming Vaste Lasten, waarmee onder andere de huur van bedrijfspanden wordt vergoed, zolang de ondernemers vanwege de lockdown geen omzet kunnen draaien.
Criminelen kregen al snel door dat het een koud kunstje is om de controle bij de aanvraag van de vergoeding te omzeilen. Toen de voor de vergoedingen verantwoordelijke Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ontdekte dat er gerommeld werd, ging men er eerst vanuit dat de ondernemers dat hadden gedaan. Die gaven op hun beurt aan nooit een aanvraag gedaan te hebben.
Miljoenenomzetten
Bij de behandeling van de aanvragen controleerde de RVO niet of het bankrekeningnummer en het telefoonnummer wel klopten. Ook werd niet nagegaan of het aangevraagde bedrag wel realistisch was. Voor kleine bedragen werden miljoenenomzetten opgevoerd. De criminelen wisten in te loggen met behulp van eHerkenning, een met DigiD vergelijkbaar systeem. Dat kon omdat het laagste veiligheidsniveau werd gebruikt. Zo was het makkelijk om vervalste bewijsstukken in te dienen. Zelfs als gegevens in het formulier afweken van de bewijsstukken, liep dat niet in de gaten.
Volgens de RVO is de fraude mogelijk geworden omdat men het ondernemers zo makkelijk mogelijk wilde maken om de tegemoetkoming aan te vragen. Er zou tientallen keren misbruik zijn gemaakt, waarbij het om zo’n 50.000 euro per geval ging. Dat was mogelijk omdat vanwege het enorme aantal aanvragen – honderdduizenden per kwartaal – niet elke aanvraag gecontroleerd kon worden.
Fraude op bestelling
De RVO heeft al meer gevallen van fraude meegemaakt. Er zijn zelfs criminelen die via Telegram ondernemers aanbieden om tegen een bepaalde commissie de overheid op te lichten. De criminelen zijn volgens RTL goed op de hoogte van de gaten in de fraudebeveiliging bij de RVO. Ondernemers die bereid zijn hun btw-nummer, telefoonnummer, rekeningnummer en de inloggegevens van Digid of eHerkenning te verstrekken, worden door de criminelen geholpen aan een veel te hoge tegemoetkoming. Er zou voor dit doel ook een handel zijn ontstaan in KvK-registraties van vóór maart 2020. Zo’n registratie is nodig om de tegemoetkoming te kunnen aanvragen. De fraudes slagen overigens niet altijd. Inmiddels zijn 600 tegemoetkomingen teruggevorderd, nadat gebleken was dat er gesjoemeld werd. Naar aanleiding van de fraudes is nu eHerkenning op niveau 3 nodig, waarbij het veel moeilijker is geworden om je voor een ander uit te geven. Verder worden omzetgegevens nu bij de Belastingdienst geverifieerd.
