Wat zijn in de technische beveiligingssector de grootste behoeftes? Dat was de centrale vraag tijdens het door Kidde Global Solutions georganiseerde evenement ARDDE in het iconische Atomium in Brussel. Leidend blijken niet de dreigingen en risico’s bij eindgebruikers te zijn, maar de enorme personeelstekorten in de installatiesector. Daar zal de industrie oplossingen voor moeten ontwikkelen.

ARDDE is een evenement dat het afgelopen jaar plaatsvond in verschillende Europese steden. 4 december was Brussel aan de beurt. Organisator is Kidde Global Solutions, het nieuwe moederbedrijf van onder andere Aritech, dat ontstaan is na de overdracht van de beveiligingsbedrijven van Carrier naar Lone Star Fund. Doel van het evenement is om samen met verschillende belanghebbenden te inventariseren waaraan de markt het meeste behoefte heeft als het gaat om technische innovatie. Die werd in twee paneldiscussies besproken, waarbij eerst twee brancheorganisaties, een verzekeraar, een professioneel eindgebruiker en een telecomspecialist aan het woord kwamen. In de tweede sessie werden installateurs en distributeurs aan een vragenronde onderworpen.

Evolutie nodig
De eerste vragenronde werd geleid door Luc Janssens van Kidde. “Hoe gaan wij in de toekomst de uitdaging aan als sector? En hoe maken wij jongeren enthousiast voor ons vak? We hebben nieuwe mensen nodig om onze passie te delen.” Het panel bestond uit normalisatiespecialist Jort Stassen van ANPI, preventie- en assurantiespecialist Marc Marichal, algemeen secretaris Patrick van Liempt van branchevereniging ALIA Security, securityspecialist Ronny Nedergedaelt van ANPI, brandveiligheidsexpert Jonathan van Dessel van Arcadis en technisch specialist Alexander Janssens, die bij een groot telecombedrijf werkt.

De eerste vraag had betrekking op ‘the cloud’. Die zorgt volgens Van Liempt ervoor dat de installateur zich zal moeten evolueren, want hij gaat te maken krijgen met ontwikkelingen als netwerktechnologie en cybercrime. “Klanten zien op sociale media wat er tegenwoordig allemaal met apps kan en willen dat ook. Maar voorzichtigheid is geboden! ‘Security is serious business’. Een app is geen volwaardige vervanger van een professionele particuliere alarmcentrale.” Normalisatiespecialist Stassen beaamde dit. “We zien ook in de brandsector veel ontwikkelingen, zoals branddetectie met thermische camera’s. Vooral in de afvalverwerking bestaat daar grote behoefte aan. Maar je kan dergelijke technologie niet zomaar inzetten. Er is veel tijd nodig om de betrouwbaarheid te testen. Pas volgend jaar wordt een norm op dit gebied verwacht.”

Versnipperde regelgeving
Nedergedaelt kondigde ook regelgeving voor Security in the Cloud aan. “Fabrikanten willen zo snel mogelijk hun oplossingen kunnen laten certificeren, maar eerst hebben we zoveel mogelijk zekerheid nodig, want we weten nu al dat er vele aanvallen zullen komen op de cloud-diensten. Maar hoewel het allemaal lang lijkt te duren, loopt België voorop als het gaat om regelgeving. “Verschillende landen zijn jaloers op hoe wij het geregeld hebben”, aldus Van Liempt. Hij erkende dat aanpassingen log verlopen, maar ‘we kunnen niet over één nacht ijs gaan’. Marichal wees erop dat wat de verzekeraars betreft aan de regelgeving voldaan moet worden, maar dat er altijd vrijheid is om meer te doen dan dat. Van Dessel merkt in de praktijk dat de regelgeving vaak ver achterloopt op wat technisch mogelijk is. “We werkten vroeger met allerlei aparte systemen. Tegenwoordig is alles geïntegreerd en gekoppeld aan diverse externe sturingen. En sinds kort maken we ook gebruik van kunstmatige intelligentie. Dat alles is niet aan de hand van bestaande regelgeving te toetsen.” Maar voordat zoiets mogelijk wordt, vindt Van Liempt dat er eerst maar eens iets gedaan moet worden aan de bestuurlijke complexiteit van de brandregelgeving in België. De verantwoordelijkheid hiervoor is verdeeld over de Rijksoverheid, provinciën en gemeenten, wat leidt tot grote lokale verschillen. “Het is voor installateurs nauwelijks nog te volgen, als hij bij elk project met andere regels te maken krijgt.”

Onbekende technologieën
Telecomspecialist Alexander Janssens sprak over de vele voordelen van 5G. Die ontwikkeling staat nu nog in de kinderschoenen, maar zal binnenkort een technologische revolutie tot gevolg hebben. “Het wordt een game changer op het gebied van betrouwbaarheid. Je kan dan draadloze technologie gebruiken, met dezelfde betrouwbaarheid als de bedrade netwerken van weleer. Zo wordt het mogelijk om bandbreedte te claimen om te voorkomen dat alarmmeldingen gehinderd worden door overbelasting van een zendmast. En dat alles met de voordelen van grote flexibiliteit en korte installatietijd.” Volgens Van Dessel blijft het niettemin een uitdaging om voor al die nieuwe technieken geschikte mensen te vinden. Verzekeraars vinden er volgens Marichal ook wat van. “Verzekeraars willen weten wat ze verzekeren en kunnen dat niet beoordelen als ze de beveiligingssystemen niet kennen. De installateur moet dat dus goed kunnen uitleggen.” Daarnaast blijven volgens Stassen de normen essentieel. “Wat we nu nodig hebben is een norm die alles overkoepelt en beschrijft hoe systemen veilig kunnen samenwerken en hoe je dat kan testen.” Geïntegreerde systemen moeten ook op zichzelf betrouwbaar werken, vindt Van Liempt. “Je moet elk afzonderlijk systeem vanuit de risicoanalyse kunnen beoordelen.” Vraag blijft volgens Luc Janssens hoe we de juiste kennis bij de mensen krijgen. Specialisten laten zich goed opleiden, maar hoe zit het met de monteurs op de werkvloer? “Die maken fouten omdat ze kennis missen.” Dat is volgens Van Liempt met inspectie te voorkomen. “Inspecteurs zijn er niet om af te keuren, maar om bij te sturen. En dat is nodig ook, want de wettelijk verplichte opleidingen zijn zelden up to date. Dat zouden we met meer e-learning kunnen ondervangen.”

Belangrijk voor installateur
De tweede ronde werd voorgezeten door Joris Geerkens van Aritech. Het panel bestond uit Bart Dewijn van distributeur Lobeco, Roel Dyk van installatiebedrijf Varel, Geert Montaufraix van installatiebedrijf Be Smart Energy en Jan Geerts van distributeur Ditec.

Geerkens: “Wat vindt de installateur belangrijk op het gebied van installatie en onderhoud?” Volgens Geerts is er vooral een tekort aan monteurs. “Installatietijd wordt dus steeds belangrijker. Je moet een product op afstand kunnen beheren om reistijd te beperken.” Montaufraix: “Het is ook handig als je vooraf met de klant kan afstemmen wat er moet gebeuren. Dat scheelt veel tijd op de locatie.” Geerkens vroeg hoeveel invloed klanten hebben op de kiezen oplossing. Montaufraix antwoordde dat bepaalde klanten geen Chinese of Russische producten willen. Steeds meer grote bedrijven gaan nog verder, aldus Dewijn. “Die willen ook weten of producten voldoen aan regelgeving op het gebied van cybersecurity.” Het is volgens de distributeur soms een grote uitdaging om oplossingen aan de regelgeving te laten voldoen. “Het is een serieuze administratie voor de installateur om dat allemaal bij te houden. Aan de andere kant beschermt het onze sector tegen concurrentie met inferieure producten.”

De wil van de eindgebruiker
Montaufraix: Eindgebruikers kennen de regels vaak niet. Zij vertrouwen daarvoor op hun installateur of adviesbureau. De eindgebruiker weet vaak ook niet dat er meer mogelijk is dan wat de regelgeving vereist. En we zien dat eindgebruikers wel eens iets willen dat niet binnen de regelgeving past.” Geerkens vroeg daarop wat dan van de regelgeving wordt verwacht en wat de invloed zal zijn op producten. “Voor ons is het van belang of een product aan de eisen van Incert voldoet. Maar we zien in de praktijk ook vaak tegenstrijdigheden in regels. De betreffende diensten moeten eerst maar eens op één lijn komen en installateurs eenvormigheid gaan bieden.”
Op de vraag hoe het tempo van technologisch veranderingen zich gaat ontwikkelen, antwoordde Dewijn dat vooral cameratechniek snel evolueert. Maar er worden volgens hem ook wel verwachtingen gecreëerd die niet waargemaakt kunnen worden. “Men kiest dan een camera met kunstmatige intelligentie, maar kijkt niet naar de omgevingsfactoren die bepalend zijn voor de keuze. Je mag niet de totale context uit het oog verliezen.” Vooral grote klanten willen alles in één systeem hebben. Nu is dat nog erg ingewikkeld, maar volgens Dyk gaat 5G daar verandering in brengen. Straks is elk apparaat direct op ‘the cloud’ aangesloten en zit daar de complexiteit. Montaufraix voegde toe dat het vanwege een tekort aan ‘handjes’ belangrijk is, dat op de werkvloer zo weinig mogelijk specialistische kennis nodig moet zijn. Hij verwacht echter wel dat de regelgeving toepassing van cloud-technologie gaat vertragen.

Toekomstige uitdagingen
De cloud brengt misschien gemak mee voor de monteur en eindgebruiker; voor de integrator liggen er nog flink wat uitdagingen in het verschiet. De klant ziet het liefst complete oplossingen met één app om alles te beheren en kunstmatige intelligentie die onnodige alarmen uitfiltert. Maar wanneer zoiets betrouwbaar te realiseren is, is nog onbekend. Er is volgens Dewijn wel een tendens om installaties te migreren naar de cloud. “Je ziet ook cloud-to-cloud integraties. Beveiliging wordt daarbij geïntegreerd in gebouwbeheer. Je moet dan wel weten wat je doet. Je krijgt bijvoorbeeld met veel firmware updates te maken, waarbij je elke keer weer moet testen of alles nog compatibel is. En als dat niet zo blijkt te zijn, mag de klant niet van het kastje naar de muur worden gestuurd.” Intussen blijven trainingen voor monteurs van levensbelang. Montaufraix: “Ze moeten blijven weten waar ze mee bezig zijn. Zeker omdat de producten steeds complexer worden. Het probleem is wel dat er vanwege het personeelstekort nauwelijks tijd is om trainingen te volgen. Gelukkig worden producten wel steeds makkelijker te installeren. Programmeren is vaak niet meer nodig.” “Fabrikanten doen hun best om de complexiteit te verminderen”, vulde Dewijn aan. “En als distributeur kunnen wij de installateur stap voor stap helpen bij het configureren. Dergelijk productondersteuning door de distributeur of fabrikant is inmiddels onmisbaar geworden.” Montaufraix: “We zien gelukkig dat installateurs bereid zijn meer te betalen als de ondersteuning goed is. En terecht, want problemen achteraf oplossen is altijd duurder.”

Om de capaciteitsproblemen verder op te lossen, komen er wervingsevenementen in onder andere pretpark Walibi. Verschillende installateurs zullen jongeren daar laten zien wat hun bedrijf te bieden heeft.