Programmamaker Alberto Stegeman heeft in augustus 2018 een strafrechtelijke grens overschreden door een nepbom achter te laten in de eetzaal van de legerplaats in Oldebroek. Dit betoogde de officier van justitie maandag voor de rechtbank in Zutphen, waar de programmamaker terecht stond.

Het OM wil dat Stegeman een werkstraf krijgt van 120 uur, waarvan 40 uur voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaar, voor het achterlaten van een nepbom in de kazerne. De programmamaker zegt dit gedaan te hebben om te laten zien dat de beveiliging en toegangscontrole van de legerplaats ernstige tekortkomingen vertoonde. Hij en een medewerker slaagden er diverse keren in om de legerbasis binnen te komen. Voor deze overtreding wordt het tweetal niet vervolgd. Het onbevoegd betreden van het terrein beschouwt het OM als een journalistiek middel om een maatschappelijk relevant thema aan te kaarten, namelijk de gebrekkige toegangscontrole van de legerplaats.

Bassie en Adriaan-gehalte
Anders ligt het volgens het OM ten aanzien van het achterlaten van de nepbom. Nadat Stegeman zich toegang verschafte tot de legerplaats, heeft hij in de eetzaal van de legerplaats een attachékoffer met een nepbom achtergelaten. Deze nepbom had kenmerken van een ‘Improvised Explosive Device’ (IED). Daarom is in opdracht van een bomverkenner van de Koninklijke Marechaussee (KMar) het Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) ingeschakeld.
Stegeman heeft verklaard dat dit ook een journalistiek doel diende, namelijk ‘om te laten zien hoe de opsporing werkte’. Deze verklaring staat volgens het OM haaks op een andere verklaring van de programmamaker, namelijk dat de nepbom een ’hoog Bassie en Adriaan-gehalte’ had, waardoor het voor de opsporingsdiensten meteen duidelijk zou zijn dat het geen explosief was. Maar met een opzichtige ‘nepbom’ zou de programmamaker zijn doel, het testen van de opsporing, nooit bereiken, aldus de officier van justitie.

Journalistieke exceptie
De koffer die achtergelaten is, was zeker niet meteen als ‘nepbom’ te kwalificeren. Nadat de koffer was ontdekt, heeft de programmamaker bovendien niets gedaan om te voorkomen dat de situatie zou escaleren. In een telefonisch contact met de KMar zaaide hij extra verwarring door zich niet bekend te maken. Ook toen later op de avond volop in het nieuws was dat de EOD werd ingeschakeld, maakte hij zich niet bekend. Volgens het OM heeft de programmamaker de koffer bewust achter gelaten met de bedoeling om de indruk te wekken dat er een explosie kon worden veroorzaakt. “Dat de verdachte de waakzaamheid van defensiepersoneel nog eens wilde testen door een koffer onbeheerd achter te laten zou ook nog kunnen, maar een koffer onbeheerd achterlaten met een nepbom, dat gaat voorbij aan het toelaatbare binnen de journalistieke exceptie”, aldus de officier van justitie, die hiervoor een deels voorwaardelijke werkstraf eiste.