Het is slecht gesteld met de ‘security awareness’ van ziekenhuispersoneel in Nederland. Dat blijkt uit onderzoek door Trigion in samenwerking met onderzoeksbureau &beyond. Het beveiligingsbedrijf liet met behulp van zogeheten ‘mystery visitors’ in tien toonaangevende ziekenhuizen onderzoeken hoe het met de alertheid van medewerkers is gesteld.

In negen van de tien gevallen werd niet gereageerd op een op de grond geplaatste tas die vervolgens onbeheerd werd achtergelaten. Ook bleek in veel gevallen de Intensive Care (IC) afdeling slecht afgeschermd voor onbevoegden. In twee gevallen konden de ‘mystery visitors’ vrijwel zonder moeite doordringen tot de directiekamers. Trigion pleit daarom voor meer structurele aandacht voor beveiliging in ziekenhuizen en ontwikkelt daartoe nu een model dat ziekenhuizen en hun bestuurders helpt hun veiligheidsambitieniveau te bepalen.

Trigion liet het onderzoek uitvoeren om input te verzamelen voor gesprekken en discussiebijeenkomsten met ziekenhuizen en andere zorginstellingen over hun veiligheidsbeleid. Commercieel Directeur Richard Franken: “Er is in de afgelopen 15 jaar tot twee keer toe onderzoek gedaan naar de veiligheid in ziekenhuizen, maar wij hebben niet het idee dat met de uitkomsten daar veel is gedaan. In technische zin is de veiligheid van de meeste moderne ziekenhuizen overigens op peil. We praten dan over zaken als brand- en verkeersveiligheid, ongevalpreventie, vluchtroutes enzovoorts. Dit onderzoek toont echter aan dat de ‘security awareness’ van het personeel de zwakste schakel in de beveiligingsketen is.”

Volgens Franken wordt het niveau van beveiliging in belangrijke mate bepaald door het alert en oplettend reageren op verdachte situaties. “Dat geldt binnen ziekenhuizen, maar ook binnen ondernemingen”, aldus Franken. “Ook binnen veel bedrijven wordt security nog teveel geassocieerd met hi-tech apparatuur en uitgebreide draaiboeken. Intussen blijkt het beveiligingsbeleid volledig incident-gedreven te zijn: men komt pas in actie als er eerst iets mis gaat.” De ‘mystery visitors’ letten niet alleen op de alertheid van beveiligers en personeel in de bezochte ziekenhuizen, maar ook op de veiligheid van de omgeving voor gebruikers. In de helft van de gevallen bleken gevaarlijke stoffen niet buiten het bereik van het publiek opgeborgen. In een aantal gevallen blokkeerden schoonmaakkarren de gangen dusdanig dat dit een snelle toe- en uitgang tot de afdeling onmogelijk maakte. Ook blijken lang niet alle ziekenhuizen voorzien van camerabewaking in de parkeergarage. Franken: “Dit zijn zaken die relatief eenvoudig zijn op te lossen. Zorgwekkender is dat de mystery visitors ook buiten bezoekuren de IC-afdeling konden oplopen zonder te worden aangesproken, soms wel tot drie keer toe. Ook konden ze in twee ziekenhuizen zonder verdere vragen tot vrijwel in de directiekamer worden doorwandelen. Deuren van kantoren bleken vaak open te staan zonder dat er iemand aanwezig was en dossiers bleken onbeheerd te worden achtergelaten.”

Trigion heeft de onderzoeksresultaten inmiddels gedeeld met een aantal van de bezochte ziekenhuizen. Volgens Franken zeggen deze zich te herkennen in het geschetste beeld, maar er geen directe aanleiding in te zien het security management als zodanig aan te scherpen. “Dat bewijst eens temeer dat beveiliging op strategische niveau weinig prioriteit heeft bij de directies van zorginstellingen en dat men eigenlijk geen goed beeld heeft van de strategische risico’s”, aldus Franken.

Trigion wil dit onderwerp de komende maanden opnieuw op de agenda gaan zetten en ontwikkelt daartoe op dit moment een model dat security professionals, maar ook bestuurders in verschillende bedrijfstakken de mogelijkheid biedt om meer scherpte te brengen in de hoofddoelstellingen van security. Het model schest daarbij de organisatorische randvoorwaarden die nodig zijn om de gewenste ambitie te kunnen behalen. Een eerste pilot is inmiddels gestart.