Het zal duidelijk zijn dat een camera ophangen op plekken zoals een toilet, hotelkamer, sauna of kleedruimte een behoorlijke inbreuk is op de privacy. Maar waar ligt de grens? RoutIT zet ter informatie van de installateur de mogelijkheden en onmogelijkheden op een rijtje.

Privacybescherming en beveiligingscamera’s vormen een behoorlijk uitdagend duo. Alarminstallateurs mogen alleen camera’s bij ondernemingen of particulieren ophangen als er aan een aantal voorwaarden voldaan wordt. Is de AVG-regelgeving voldoende bekend?

Er moet een gerechtvaardigd belang zijn
Dat is de eerste en meest belangrijke voorwaarde. Daarbij is het belang bijvoorbeeld om klanten of medewerkers van het bedrijf te beveiligen. Als er veel wordt ingebroken of er vaak sprake is van diefstal is dit gerechtvaardigde belang natuurlijk groter. Maar er zijn meer voorwaarden waaraan voldaan moet worden. Zelfs als er een gerechtvaardigd belang is, moet ook onderzocht zijn of er geen andere mogelijkheid is die minder ingrijpend is voor het mogelijk schenden van de privacy. Het is meestal verplicht om aan te geven dat er gebruik wordt gemaakt van cameratoezicht. Het cameratoezicht mag niet op zichzelf staan, maar moet onderdeel zijn van een totaalpakket aan veiligheidsmaatregelen. Er moet een privacytoets gedaan zijn, waar belangen van klanten en personeel zijn afgewogen tegen het ondernemersbelang. En camerabeelden mogen maximaal 28 dagen worden bewaard, tenzij zij een incident weergeven. Dan mogen deze beelden als bewijsmateriaal bewaard worden.

Hoe zit het met de AVG?
De AVG, ofwel de Algemene Verordening Gegevensbescherming, geeft iedereen die op beeld staat het recht om de camerabeelden in te zien. Maar ook het recht om vergeten te worden is hier van toepassing. Daarnaast kan bezwaar gemaakt worden op het verwerken en gebruiken van persoonsgegevens. Stel dat iemand bij een overval als slachtoffer in beeld komt. Dan is er wel een gerechtvaardigd belang geweest, maar wil het slachtoffer niet dat zomaar iedereen deze beelden kan zien. Niet voor niets worden tijdens programma’s als ‘Opsporing Verzocht’ slachtoffers onherkenbaar gemaakt ter bescherming van deze personen.

Spycams
Er is wel een uitzondering als het gaat om het verplichte aangeven dat er cameratoezicht aanwezig is. Dat is in situaties waarbij een groot vermoeden is van diefstal op het werk. Dan mogen spycams geplaatst worden, ondanks dat dit inbreuk doet op de privacy van een verdachte werknemer. Het gaat hier om het wettelijk verzamelen van bewijsmateriaal voor het strafrecht en niet het civiele (burger) recht. Deze twee rechtbanken zijn in Nederland gelukkig van elkaar gescheiden. Er gelden wel bijzondere voorwaarden, zoals instemming van de OR, de onmogelijkheid om de vermoedde fraude op een andere manier te stoppen, een data protection impact assessment (DPIA) en het informeren van de werknemers. Verder mogen verborgen camera’s alleen tijdelijk worden ingezet en is ook hier toepassing niet toegestaan op toiletten en in kleedruimtes.

Beveiligingscamera’s voor de particulier
Steeds meer particulieren beveiligen hun eigendommen door middel van camera’s. Het advies aan installateurs is om tijdens het installeren vooral de eigen logica te gebruiken. Zou deze het bijvoorbeeld willen dat zijn buurman hem constant met een camera in de gaten houdt? Waarschijnlijk niet. Dus zorg ervoor dat de camera zo min mogelijk gericht is op de privacy van iemand anders en dus ook zo min mogelijk gericht staat op de openbare weg. Anders is de kans groot dat de klant in een TV-programma als “Mr. Frank Visser doet uitspraak” terecht komt, omdat er weer eens onnodig een burenruzie is ontstaan.