Regionale meldkamers die moeten reageren op 112-noodoproepen zijn nog steeds zeer kwetsbaar. Zij hebben te weinig personeel, hun ICT is verouderd en zij hebben niet de mogelijkheid om elkaars taken volledig over te nemen als zij door een calamiteit worden getroffen. Dit blijkt uit onderzoek van de Inspectie Justitie en Veiligheid en Agentschap Telecom (AT).

Voor mensen die in nood verkeren is een meldkamer meestal het eerste contact met hulpdiensten. Via de landelijke 112-centrale van de Landelijke Eenheid (LE) van de politie in Driebergen krijgt de burger contact met één van de regionale meldkamers. Momenteel zijn er zestien regionale meldkamers.

Kwetsbaar
De Inspectie JenV en AT concludeerden in 2015 al dat de regionale meldkamers en de landelijke centrale in Driebergen kwetsbaar waren. Vier jaar later heeft alleen de landelijke 112-centrale risico’s geïnventariseerd en maatregelen genomen om de continuïteit ten aanzien van personeel, techniek en locatie te verbeteren. Regionale meldkamers hebben knelpunten op deze terreinen nauwelijks opgepakt. Zij zien de urgentie niet om de continuïteit veilig te stellen.

Krappe bezetting
Alle onderzochte meldkamers, ook de landelijke 112-centrale, kampen met een krappe personele bezetting. Daardoor is het zeer moeilijk en lukt het niet altijd om de minimale gewenste bezetting te halen. Als gevolg van de krappe bezetting wordt een enorme wissel getrokken op de aanwezige werknemers, met alle risico’s van dien.
Meldkamers kunnen elkaars taken slechts gedeeltelijk overnemen als een van hen door een calamiteit wordt getroffen. Dat betekent dat de afhandeling van een noodmelding soms zeer lastig is en vertraging oploopt.

ICT verouderd
Technisch gezien staan de meeste onderzochte regionale meldkamers stil. Hun ICT is verouderd en innovatie is niet of nauwelijks aan de orde. Er wordt gewacht met vernieuwen van apparatuur tot diverse meldkamers zijn samengevoegd. Die samenvoeging – tot uiteindelijk tien meldkamers – is vertraagd. Het beheer van de ICT is zeer divers georganiseerd.
Al jarenlang loopt een traject om de meldkamerorganisatie te hervormen. Dat moet leiden tot snellere efficiënter hulp aan burgers in nood. De hervorming moet een robuuste meldkamerorganisatie opleveren, met tien regionale meldkamers die elkaars taken volledig kunnen overnemen. Tot op heden hebben de ontwikkelingen nog niet tot voldoende verbeteringen geleid. De Inspectie en AT constateren dat het draagvlak voor de hervorming groot is, maar dat deze ambitieus, complex en van veel zaken afhankelijk is. Dit is risicovol.

Aanbevelingen
Om de burger altijd snel en adequaat te kunnen helpen, bevelen de Inspectie en AT de minister van Justitie en Veiligheid onder meer aan ervoor te zorgen dat voldoende geïnvesteerd wordt in personeel en techniek. Ook dient de minister ervoor te zorgen dat de meldkamers noodmeldingen volledig van elkaar kunnen overnemen. Meldkamers dienen risico’s voor hun functioneren te inventariseren en de Inspectie en AT daarover te informeren. Inspectie en AT willen verder jaarlijks van de meldkamers vernemen welke stappen zij zetten om te komen tot de nieuwe landelijke meldkamerorganisatie.