Dat is de oproep van Slachtofferhulp Nederland bij de start van de campagne ‘Het Witte Balkje’. De organisatie constateert dat de aandacht voor de privacy van het slachtoffer de afgelopen jaren is toegenomen, maar dat deze in de praktijk nog lang niet altijd voldoende wordt beschermd.

Om nadrukkelijk aandacht te vragen voor de bescherming van de privacy van slachtoffers, overhandigt Slachtofferhulp Nederland op 18 februari een witboek aan minister Sander Dekker van Rechtsbescherming. Slachtoffers van misdrijven zijn volgens de organisatie vaak beschadigd geraakt, lichamelijk en geestelijk. Ook zijn zij vaak bang voor de verdachte, bijvoorbeeld als ze slachtoffer zijn geworden van geweld, stalking of seksueel misbruik. “Het is dan extra pijnlijk als in het strafproces de persoonlijke gegevens en soms intieme details in alle openbaarheid worden gedeeld”, aldus Rosa Jansen, bestuursvoorzitter van Slachtofferhulp Nederland. “Het huisadres van het slachtoffer komt bijvoorbeeld bij de verdachte terecht, namen van slachtoffers worden in de rechtszaal genoemd en medische gegevens worden gedeeld.”

Witboek
Om ervoor te zorgen dat de privacy van slachtoffers beter wordt gewaarborgd en om te laten zien waarom dit zo belangrijk is, brengt Slachtofferhulp Nederland een boek uit: ‘Privacy van het slachtoffer; feit of fictie?’ In het boek komen slachtoffers, professionals uit de strafrechtketen, advocaten, politici en medewerkers van Slachtofferhulp Nederland aan het woord. Zij leggen, aan de hand van voorbeelden uit de praktijk, uit waarom het voor slachtoffers en nabestaanden belangrijk is om van hun recht op privacy gebruik te maken. Deze ervaringen hebben geleid tot de zeven aanbevelingen die in het boek zijn opgenomen. “Onze belangrijkste aanbeveling is dat het slachtoffer wordt geïnformeerd over zijn privacyrechten en dat er keer op keer wordt geluisterd naar de behoeften die het slachtoffer heeft op dit gebied.” Het witboek is hier gratis downloaden.

Campagne ‘Het Witte Balkje’
Een verdachte wordt tijdens het strafproces goed beschermd. De achternaam wordt afgeschermd en over het gezicht komt een zwart balkje. Waarom wordt een slachtoffer niet op deze manier beschermd? Slachtoffers hebben óók recht op privacy en daarom introduceert Slachtofferhulp Nederland Het Witte Balkje.
Het Witte Balkje staat symbool voor de bescherming van de privacy van slachtoffers in het strafproces. Zo kan Het Witte Balkje over een foto, video of afbeelding van het slachtoffer geplaatst worden, maar slachtoffers kunnen Het Witte Balkje ook gebruiken om persoonsgegevens in het strafdossier af te schermen. In de toekomst moet ieder slachtoffer bij de betreffende instanties kunnen aangeven dat hij of zij gebruik wil maken van Het Witte Balkje.

Bewustzijn verhogen
Slachtofferhulp Nederland zegt niet precies te weten hoe vaak het misgaat met de privacybescherming, maar merkt wel dat het veel slachtoffers bezighoudt. “Om de praktijk te verbeteren, hoeft de wet niet veranderd te worden”, zegt Jansen tegenover het AD. Het gaat er volgens haar meer om dat medewerkers van justitie en politie zich meer bewust worden van de gevoeligheid. Zo kan een agent het slachtoffer aanbieden een ander adres in het proces verbaal te zetten. Dat wordt domicilie kiezen genoemd. Ook mogen namen van heel jonge misbruikslachtoffers worden vervangen door nummers.

Automatisch anonimiseren
Minister Dekker zegt positief te zijn over het uitgangspunt van de stichting. Het ministerie zou intussen met de rechtspraak en het OM maatregelen treffen om slachtoffers ook tijdens het strafproces beter te beschermen. Zo hebben slachtoffers sinds vorig jaar al meer invloed op wat er in het dossier terechtkomt. Er is spreekrecht ingevoerd en verdachten mogen niet langer weigeren de zitting bij te wonen. Het is echter nog niet mogelijk om adresgegevens van slachtoffers automatisch te anonimiseren. Dat vergt een aanpassing van de ICT-systemen en dat kost tijd. Advocaat Sébas Diekstra vindt het nog niet voldoende, vertelt hij in het AD. Hij wil dat met name misbruikslachtoffers op volledige anonimiteit kunnen rekenen, zodat zij later niet weer steeds opnieuw worden geconfronteerd met wat gebeurd is. Juridisch kan dat, volgens hem. Het is alleen een kwestie van willen.

De campagne is te zien als digitale buitenreclame, als online en als social campagne.

Meer weten? Ga naar de campagnepagina.