Behalve over corona, maken mensen zich veel zorgen over de toenemende spanningen tussen bevolkingsgroepen. Dat blijkt uit de zomermeting 2020 van de Risico- en Crisisbarometer (RCB) van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.

Onderzocht is hoe Nederlanders aankijken tegen nationale veiligheid, welke zorgen en gevoelens er leven over dreigingen die het dagelijks leven kunnen verstoren en of Nederlanders vertrouwen hebben in de aanpak en de informatievoorziening van de overheid bij rampen en crises.

Coronavirus
Zoals te verwachten, baart het coronavirus en de dreiging van andere infectieziekten Nederlanders significant meer zorgen dan vorig jaar. Het percentage mensen dat hierover bezorgd is steeg van 14% in 2019 naar 37% in 2020. Licht gestegen, maar met 34% in de top van de lijst met grootste zorgen, zijn de spanningen tussen bevolkingsgroepen. De zorg om terrorisme is echter aanzienlijk gedaald. Ook de zorgen om extremisme, cyberdreigingen, extreem weer en ondermijnende criminaliteit zijn wat meer naar de achtergrond gedreven.

Vertrouwen
De verwachtingen van de overheid bij het voorkomen en het beheersen van incidenten zijn hooggespannen. De manier waarop de coronacrisis wordt beheerst, wordt volgens de NCTV door de meeste Nederlanders gewaardeerd. 47% van de Nederlanders geeft aan veel of heel veel vertrouwen te hebben in de overheid. Dat is aanzienlijk hoger dan in de afgelopen jaren, waar het percentage van 26% tot 34% varieerde. Ook het vertrouwen in de informatievoorziening van de overheid bij rampen en crises zou dit jaar sterk zijn toegenomen; van 42% naar 57%.

Bevolkingsgroepen
Er zijn ook zaken die beter aangepakt zouden kunnen worden volgens de respondenten. Meermaals worden de oplopende spanningen tussen bevolkingsgroepen genoemd als een dreiging waar niet genoeg mee gedaan wordt en waarop men meer daadkracht van de overheid verwacht. 49% van de Nederlanders vindt dat de overheid te weinig doet aan het voorkomen van spanningen tussen bevolkingsgroepen, aan extremisme (38%) en aan ondermijnende criminaliteit (45%).

Gevolgen moeilijk voor te stellen
Uit het gesprek over nationale veiligheid blijkt dat veel Nederlanders bekend zijn met alle mogelijke dreigingen voor Nederland, zoals een natuurramp, een cyberincident of een terroristische aanslag. Ondanks deze bekendheid zijn de eventuele gevolgen van een dreiging voor het persoonlijke leven vaak heel moeilijk voor te stellen. Pas wanneer het daadwerkelijk gebeurt, begrijpen mensen de gevolgen écht. Zoals nu bij de coronacrisis. De onzichtbaarheid en onvoorspelbaarheid van dreigingen leidt voor een deel van de bevolking tot een algemeen gevoel van onbehagen. Anderen vinden de onzichtbaarheid juist geruststellend. Voor hen betekent dit dat er achter de schermen veel gebeurt om de dreigingen te voorkomen.