Om de kans op terugval in crimineel gedrag te verkleinen is het belangrijk dat tijdens en na detentie gewerkt wordt aan de re-integratie van gedetineerden. Binnenkort wordt onderzocht of alle daarbij betrokken partijen wel voldoende samenwerken en wat daarbij goed of niet goed gaat.

Allerlei partijen zoals gemeenten, gevangenissen en de reclassering zijn nodig om de gedetineerde te helpen bij het werken aan zijn of haar toekomst. De Inspectie Justitie en Veiligheid, de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Toezicht Sociaal Domein (TSD) gaan nu onderzoeken hoe de samenwerking verloopt bij deze bij de re-integratie betrokken organisaties en welke succesbepalende factoren en knelpunten zij ervaren.

Verantwoorde terugkeer
Jaarlijks keren ongeveer 30.000 gedetineerden na detentie terug in de maatschappij. Om de kans op terugval zo klein mogelijk te maken wordt van gedetineerden verwacht dat zij al in detentie werken aan een verantwoorde terugkeer. Daarbij worden ze door de gevangenis geholpen in het realiseren onder meer onderdak, werk, inkomen en toegang tot zorg. Sommige hebben daarbij geen hulp of ondersteuning nodig, anderen worden intensief begeleid door de gevangenis en ketenpartners zoals reclassering en gemeenten. Kort na detentie wordt in afstemming met ketenpartners een plan voor de gedetineerde opgesteld waarin staat waar de gedetineerde hulp bij nodig heeft. Tijdens de detentie heeft Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), verantwoordelijk voor de gevangenissen in Nederland, de regie. Ná detentie ligt de regie bij gemeenten of de reclassering.

De rol van samenwerking
De Inspecties willen nagaan op welke wijze de verschillende betrokken organisaties bijdragen aan het re-integratietraject en in hoeverre samenwerking daarbij een rol speelt. Ook willen de Inspecties weten welke factoren succesvolle re-integratie versterken of juist bemoeilijken. Voor hun onderzoek gaan de Inspecties praten met medewerkers van DJI en medewerkers van de gevangenissen van Almelo, Heerhugowaard, Rotterdam Hoogvliet, Nieuwersluis en Ter Peel en nog nader te bepalen gemeenten. Ook praten de Inspecties met (ex-)gedetineerden, reclasseringsorganisaties en het Verbindend landelijk ondersteuningsteam (VLOT) dat gemeenten bijstaat in hun re-integratierol.

Krachten bundelen door multi-toezicht
De Inspectie JenV, verantwoordelijk voor het toezicht op onder meer de taakuitvoering van gevangenissen, werkt in dit onderzoek samen met de Inspectie SZW (focus op arbeidsparticipatie) en TSD (integrale domeinoverstijgende blik vanuit het burgerperspectief), vanwege hun rol in de passende ondersteuning en zorg voor kwetsbare groepen in het sociale domein.