Nederland investeert van 2023 tot en met 2026 jaarlijks drie miljoen euro extra in de Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI). CEPI is een internationaal samenwerkingsverband dat in 2017 is opgericht om bij te dragen aan vaccinontwikkeling voor nieuwe infectieziekten.

Deze bijdrage van 12 miljoen euro aan het CEPI komt bovenop een eerdere Nederlandse bijdrage van 50 miljoen euro. Daarnaast steekt het kabinet nog eens 10 miljoen euro in een internationaal fonds voor pandemiebestrijding. Dat heeft minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport bekendgemaakt tijdens de G20-top in Indonesië.

Voorbereiden op volgende pandemie
Een van de hoofdonderwerpen voor de aanwezige ministers van Volksgezondheid tijdens de G20-top in Indonesië is het thema pandemische paraatheid. Hoe zorgen we ervoor dat de wereld beter voorbereid is op een volgende pandemie?
Minister Kuipers: “In de open wereld van vandaag is internationale samenwerking essentieel. Je bent als land pas veilig wanneer álle landen veilig zijn. Want een volgende pandemie begint ongezien ergens op een locatie die we niet kunnen voorspellen. En zo’n uitbraak is dan ook meteen een risico voor alle andere landen, want een virus reist snel met ons mee.”

Grootschalig programma
In de Covid-19-pandemie zijn bestaande structuren en praktijken op de proef gesteld en vaak niet toereikend gebleken. In Nederland loopt daarom momenteel een grootschalig programma om de pandemische paraatheid te verbeteren, bijvoorbeeld door versterking van GGD’en en door het opzetten van een centralere regiestructuur.
Tegelijkertijd zijn er verschillende initiatieven en voorstellen om op Europees en mondiaal niveau beter voorbereid te zijn op nieuwe ernstige gezondheidscrises, en Nederland zoekt hierbij actief aansluiting. Zo wordt het risico op een volgende pandemie kleiner en kan bij een uitbraak beter internationaal worden samengewerkt aan de bestrijding ervan.

Internationaal fonds
Eerder dit jaar is er een financiële faciliteit voor pandemiepreventie, paraatheid en respons opgericht door de Werelbank, in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie. Dit “Financial Intermediary Fund for Pandemic Prevention, Preparedness and Response” (FIF-PPR) zal vooral landen gaan helpen die zelf geen financiering kunnen vinden voor investeringen in pandemische paraatheid. Nederland zal aan dit fonds 10 miljoen euro bijdragen.

Pandemieverdrag
Om beter voorbereid te zijn op de gezondheidsrisico’s van de toekomst, is grensoverschrijdend denken en werken nodig. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) speelt hierbij een cruciale rol. Zo wordt nu gewerkt aan een beoogd internationaal verdrag met betrekking tot pandemiepreventie, paraatheid en respons (het pandemieverdrag). Nederland is de co-voorzitter van deze mondiale onderhandelingen, waaraan alle 194 lidstaten van de WHO deelnemen. Doel is om te komen tot een raamwerk waarmee een toekomstige pandemie beter te bestrijden is.

Lokale productie
Een ander onderwerp waarbij Nederland een actieve rol speelt en wat minister Kuipers bespreekt met collega’s tijdens de G20 in Indonesië, is het versterken van lokale productiefaciliteiten voor medische producten. Een betere verdeling van productiecapaciteit is nodig om de toegang tot geneesmiddelen, medische hulpmiddelen en vaccins wereldwijd te vergroten. Dit was een van de bottlenecks tijdens de Covid-19-pandemie.

Nederland is volgend jaar gastheer van het tweede WHO World Local Production Forum, en heeft met Indonesië afgesproken om dit te co-hosten. In dit forum zullen verdere stappen worden besproken om de verdeling van de productiecapaciteit in de wereld te verbeteren.