Mede door corona namen in 2020 binnen- en buitenlandse dreigingen tegen de Nederlandse samenleving verschillende en vaak ook complexe vormen aan. Binnen het anti-overheidsprotest groeide de al sluimerende voedingsbodem voor extremisme. Dit is te lezen in het Jaarverslag 2020 van de AIVD.

Een kleine groep praatte intimidatie, bedreiging of geweld goed of was zelfs bereid daaraan mee te doen. Daarvoor waarschuwt de inlichtingendienst, die het belangrijk zegt te vinden dat die radicale onderstroom tijdig wordt onderkend en dat partners, zoals Nationale Politie en Openbaar Ministerie, daarover tijdig worden geïnformeerd, zodat zij gericht tot actie kunnen overgaan.
Volgens de AIVD komen ook rechts-extremistische groepen uit de schaduw en zoeken die vaker het grote publiek op. Zij presenteren hun ideeën als respectabel en krijgen sluipenderwijs voet aan de grond bij publieke protesten. De opleving van rechts-extremisme waar in het jaarverslag van vorig jaar over gesproken werd, zet zich daarmee door, ook onder kwetsbare jongeren. De AIVD zegt alert te zijn op de risico’s.

Jihadistisch terrorisme blijft grootste dreiging
Jihadistisch terrorisme blijft volgens de AIVD de grootste directe dreiging voor de Nederlandse samenleving. Door corona waren jihadisten weliswaar meer aan huis gebonden en nam hun zichtbaarheid af. Maar de dienst zegt er heel scherp op te blijven. Juist ook omdat de internationale situatie de situatie in Nederland sterk beïnvloedt. Een opleving of aanslag van ISIS of een nieuw strijdgebied kan jihadisten in Nederland zomaar mobiliseren waardoor de dreiging toeneemt.

Structurele inzet tegen risico’s spionage
Daarnaast is spionage een ernstige bedreiging van de Nederlandse economische veiligheid en onze welvaart. Dagelijks blijft Nederland een aantrekkelijk doelwit voor staten die technologie en kennis willen stelen. Daarom zet de AIVD meer in op het onderkennen, voorkomen en tegengaan van spionage.
Dat gebeurt steeds meer digitaal, maar ook nog steeds met menselijke bronnen. In december 2020 verstoorde de AIVD de inlichtingenactiviteiten van twee Russische inlichtingenofficieren. Er werd een omvangrijk netwerk ontmanteld van mensen die hoogwaardige technologische kennis met hen deelden.

Noodzaak tot extra investeringen
Om de nationale veiligheid te beschermen vindt de AIVD het van belang om waar mogelijk extra te investeren in de cybercapaciteit. Een sterke eigenstandige nationale en internationale inlichtingenpositie stelt de dienst in staat om maximaal en flexibel in te kunnen spelen op steeds veranderende geopolitieke omstandigheden en uitdagingen.