De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft de supermarktbranche via branchevereniging CBL gewezen op de regels rond de inzet van gezichtsherkenningscamera’s. De AP wil voorkomen dat supermarkten onrechtmatig gezichtsherkenning inzetten en zal ook onderzoek verrichten bij leveranciers van de systemen.

“Gezichtsherkenning is een zwaar middel”, zegt Monique Verdier, vicevoorzitter van de AP. “Daarmee zijn mensen op grote schaal te volgen. Dat begint misschien bij een supermarkt, die met één druk op de knop kan opzoeken hoe vaak jij de winkel binnenkomt en wat jij dan koopt. Dat eindigt bij een situatie dat we continu gevolgd worden, met gezichtsherkenning in alle winkels en op straat. Zo’n surveillancesamenleving moeten we voorkomen.”

Signalen over supermarkten
“Bovendien gaat het om biometrische gegevens, net zoals vingerafdrukken. Het gebruik van dit soort gevoelige gegevens is in beginsel verboden. Toch waren er de afgelopen tijd signalen dat verschillende supermarkten deze techniek willen inzetten. Daarom wijzen wij de supermarktbranche nu op de regels en grijpen wij in waar dat nodig is”, aldus Verdier.
In één geval, waarbij een supermarktondernemer deze techniek al inzette, heeft de AP contact opgenomen met de ondernemer. Naar aanleiding daarvan heeft die ondernemer het systeem uitgezet.

Brief
De brief aan het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) bevat voorlichting over de inzet van gezichtsherkenning. De AP vraagt de branchevereniging deze informatie met de leden te delen. De AP zal de supermarktbranche blijven voorlichten over de regels voor gezichtsherkenning en ook ingrijpen waar nodig.
De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) stelt volgens de privacywaakhond strikte eisen aan de verwerking van biometrische gegevens, zoals bij vingerafdruk- of irisscans en stem- of gezichtsherkenning.
Biometrische gegevens zijn volgens de AVG bijzondere persoonsgegevens. Volgens de privacywet is het gebruiken van biometrische gegevens om iemand te identificeren in beginsel verboden. Dit geldt dus ook voor gezichtsherkenning.

Twee uitzonderingen
Er zijn twee uitzonderingen op dit verbod. Namelijk als de gefilmde mensen uitdrukkelijk toestemming hebben gegeven en als gezichtsherkenning wordt ingezet voor beveiligings- of authenticatiedoeleinden, om een ‘zwaarwegend algemeen belang’ te dienen. Zo’n zwaarwegend belang kan bijvoorbeeld de beveiliging van een kerncentrale zijn. Maar de beveiliging van een supermarkt vindt de AP niet zó belangrijk dat daarvoor biometrische gegevens mogen worden verwerkt.
Daarnaast neemt de AP ook contact op met leveranciers van camera’s voor gezichtsherkenning en zal gevraagd worden aan welke sectoren deze camera’s met gezichtsherkenning leveren. Als daaruit blijkt dat gezichtsherkenning in bepaalde sectoren veel wordt ingezet, zal de AP ook in die sectoren gericht voorlichting gaan geven. Bij overtredingen van de privacywetgeving kan de AP ook onderzoeken starten.