Het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting (LMIO) breidt uit. Banken, het Openbaar Ministerie en de politie tekenen deze week een nieuw convenant in de strijd tegen internetoplichting. Dit houdt met name in dat meer informatie-uitwisseling gaat plaatsvinden tussen banken onderling en met de politie.

Wat begon met een onderzoek naar Nigeriaanse fraude via internet is inmiddels uitgegroeid tot een centraal meldpunt voor aan- en verkoopfraude. De politie, het Openbaar Ministerie (OM), online handelsplaatsen en banken werken sinds 2014 samen tegen internetcriminelen. De convenantpartners willen consumenten meer bewust maken van de risico’s van aan- en verkoop via internet. Adviezen en tips over gebruik en misbruik van bankrekeningnummers en over veilig handelen via internet dragen daaraan bij. De convenantspartijen werken samen aan betere voorlichting en de onderlinge uitwisseling van informatie.

Snelheid
Bij meerdere aangiftes kan de politie rekeninggegevens delen met banken. Die kunnen op hun beurt malafide bankrekeningen blokkeren. Het nieuwe convenant maakt het mogelijk dat het LMIO sneller actie kan ondernemen richting de banken. “Minder mensen moeten zo geld verliezen aan internetcriminelen”, zegt Gijs van der Linden, teamleider LMIO. “Met de samenwerking kunnen we beter en sneller informatie delen, dat verder misbruik van een bankrekening voorkomt. Als er bijvoorbeeld drie aangiftes zijn met hetzelfde bankrekeningnummer kan de bank onmiddellijk actie ondernemen door bijvoorbeeld die bankrekening te blokkeren.”

‘Veiligheid topprioriteit’
Na ABN AMRO, ING, Rabobank, KNAB, TRIODOS en Volksbank neemt nu ook bunq deel aan het convenant. Bunq-oprichter en CEO Ali Niknam: “Veiligheid is altijd een topprioriteit voor bunq; zo lanceerden we als eerste biometrische beveiliging. En sporen we fraude op met behulp van kunstmatige intelligentie. We zijn super blij met deze samenwerking. Zo kunnen we iedereen nóg veiliger houden.”

Optimaliseren informatiedeling
Van der Linden: “Hoewel het convenant erin voorziet dat we als politie cruciale informatie mogen delen, willen we die informatiedeling verder optimaliseren. Op dit moment verstrekt de politie eenzijdig informatie aan banken. We zouden graag zien dat banken andersom ook aan ons informatie kunnen verstrekken. Bijvoorbeeld wanneer zij meldingen van hun klanten ontvangen. Dan kunnen we daarop actie ondernemen.”

Afgesloten rekeninghouders
“Maar ook de informatiedeling tussen banken onderling verdient aandacht. We zien bijvoorbeeld dat een afgesloten rekeninghouder bij bank X vervolgens een bankrekening kan openen bij bank Y of zelfs bij meerdere banken. Dat is natuurlijk vreemd, maar helaas laat de huidige privacyregelgeving het niet toe dat banken dit onderling aan elkaar doorgeven. Dat betekent dus dat de fraudeur gewoon met een nieuwe bankrekening verder kan gaan met zijn oplichtingspraktijken.”

Strafmaat
Ook het Openbaar Ministerie onderschrijft het belang van dit convenant. Officier van justitie Annelies van Loon: “Zeker in de huidige coronatijd zien je een toename in de online verkoop. In het belang van de maatschappij én in het belang van het online handelsverkeer is een effectieve samenwerking tussen publieke en private partijen nodig voor de bestrijding van internetoplichters. Online handelsfraude wordt wat het Openbaar Ministerie betreft hard bestraft.

Samenwerking verbreed
LMIO richt zich al lang niet meer uitsluitend op marktplaatsfraude. Alle aangiftes van aan- en verkoopfraude komen daar samen. Jaarlijks ontvangt het meldpunt tussen de 55.000 en 60.000 aangiftes van internetoplichting. “Dat we die onmogelijk allemaal kunnen oppakken spreekt voor zich”, benadrukt Van der Linden. “We willen internetoplichters de pas afsnijden, hen frustreren en barrières opwerpen. Om dat goed te doen, beperkt de samenwerking zich allang niet meer alleen tot banken en Marktplaats.nl, maar zijn ook de Autoriteit Consument en Markt en allerlei betaaldiensten, zoals Payment Service Providers, aan boord.”