“De continue digitale dreiging en hoe we ons daartegen wapenen, is een zaak van ons allen”, stelt Dick Schoof, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Hij hield dinsdag de keynote speech getiteld ‘Cyber security: A never ending race’ tijdens de opening van het academisch jaar op Nyenrode Business Universiteit.

Schoof nam de aanwezige faculteitsleden, studenten, medewerkers en overige genodigden mee in de ontwikkelingen van de digitale dreiging. ‘Dat gebeurt mij niet, alleen een ander’, is een veelgehoorde overtuiging. Echter, uit onderzoek blijkt dat 50% van de mensen zich zorgen maakt over hun digitale veiligheid, terwijl slechts 20% ook daadwerkelijk actie onderneemt. 1 op de 5 maakt nog steeds gebruik van WiFi zonder wachtwoord en maar liefst twee derde van de organisaties is wel eens getroffen door cybercriminaliteit of –spionage, zonder het te weten. “Daarmee is duidelijk dat het niet alleen ‘de ander’ betreft, maar ook onszelf. Dus zijn we zelf onderdeel van de bedreiging en is het tijd voor continue actie”, stelt Schoof.

Nederland cyberland
Nederland is een cyberland. Onze fysieke grenzen vervagen door internationale handel en onze economie en maatschappij zijn steeds meer afhankelijk van digitale middelen. Hiermee neemt ook de cybercriminaliteit, -spionage en de (online) beïnvloeding toe. Volgens het Cybersecuritybeeld Nederland 2018 (CSBN 2018) van de NCTV zijn cyberaanvallen profijtelijk, laagdrempelig en weinig riskant voor aanvallers. Naar verwachting worden cyberaanvallen in de nabije toekomst dan ook op steeds grotere schaal ingezet. Vorig jaar nog werd de Haven van Rotterdam hard getroffen door een cyberaanval met ransomware, ook wel gijzelsoftware genoemd. De kosten van deze aanval: 300 miljoen euro. De totale schade van cyberaanvallen in Nederland zijn 9 tot 10 miljard euro per jaar. En dit zal dus nog verder oplopen.

Samenwerking is essentieel
Schoof stelt dat wij allen onderdeel zijn van de dreiging én van de oplossing. Maar om Nederland veilig te houden, moeten we de criminaliteit wel voor blijven. Hiervoor is samenwerking vereist tussen de overheid, alle sectoren van het bedrijfsleven en wetenschap. Zowel op nationaal als internationaal niveau. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) speelt daar een belangrijke rol in en heeft hiervoor de Nederlandse Cybersecurity Agenda opgesteld. Hierin staan zeven ambities die omgezet worden in concrete maatregelen tegen cyberdreigingen.

Tekort aan professionals
Schoof vestigt de aandacht op ambitie nummer 6: “Nederland is toonaangevend op het gebied van cybersecurity kennisontwikkeling.” Het is belangrijk dat we voldoende hoogwaardige cybersecurity kennis in Nederland behouden en verder versterken. Zowel van de huidige digitale dreigingen als van nieuwe dreigingen, op korte en op lange termijn. Onze digitale economie groeit echter zo snel, dat we inmiddels een tekort aan IT-professionals en experts op het gebied van cybersecurity hebben.

Onderneem actie
Niet alleen de experts moeten actie ondernemen. “Wijzelf ook”, aldus Schoof. “Omdat we allemaal verbonden zijn via onze digitale wereld, kunnen we ook allemaal geraakt worden door cyberaanvallen.” Hij adviseerde de aanwezigen zich bewust te zijn van de digitale dreiging en daar het online gedrag op aan te passen. “Gebruik dus geen WiFi zonder wachtwoord en vraag hulp als je er niet uitkomt. Er zijn verschillende hulpinstanties opgericht zoals het Nationaal Cyber Security Centrum www.ncsc.nl met 10 tips voor veiliger internet of AIVD www.aivd.nl met informatie over cyberspionage.”