Scholen in Nederland nemen verschillende maatregelen om de school te beveiligen. 37 Procent maakt gebruik van cameratoezicht, maar ook veel scholen zetten beveiligers in. Opvallend is dat juist de organisatorische maatregelen, die weinig tot geen geld kosten, regelmatig ontbreken.

Zo weet een kwart van de onderwijsmedewerkers niet of er een veiligheidsprotocol is. Medewerkers van scholen werd de vraag gesteld wie er op school (eind)verantwoordelijk is voor de veiligheid. 55 Procent geeft aan dat dit de directeur is, slechts 12 procent heeft een speciale veiligheidscoördinator. Opmerkelijk is dat bij 13 procent van de scholen niemand specifiek verantwoordelijk is. Aan ouders werd dezelfde vraag gesteld; bijna 40 procent heeft geen idee wie verantwoordelijk is voor de veiligheid. Met name bij het hoger onderwijs is dit onduidelijk. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau Multiscope in opdracht van Securitas naar veiligheid in het onderwijs in Nederland onder ruim 500 respondenten.

Jean-Marc Komen, Product Manager bij Securitas: ‘Het is van groot belang dat er altijd iemand eindverantwoordelijk is. Hij of zij moet ontwikkelingen bijhouden die in het belang zijn van de veiligheid en het centrale aanspreekpunt zijn voor medewerkers en ouders. Op kleine scholen is het logisch dat dit vaak de directeur is, maar bij grotere instellingen, waar ook meer risico’s zijn, behoeft veiligheid extra aandacht.’

Ruim de helft van ouders weet niet of de school van hun kind een protocol heeft omtrent incidenten. Bij de onderwijsmedewerkers is dit 25 procent. Komen: ‘Het kan natuurlijk dat deze groepen nog niet geconfronteerd zijn met een incident op school. Maar zeker medewerkers moeten weten wat er moet gebeuren bij calamiteiten. Het is geen optie om een incident af te wachten en er dan pas achter te komen of er wel of niet een protocol is. Degene die verantwoordelijk is voor de veiligheid moet dit duidelijk actiever communiceren, zowel intern als extern.’ Alhoewel 74 procent van de incidenten volgens onderwijsmedewerkers wordt geregistreerd, gebruikt slechts 49 procent van de scholen deze registraties voor veiligheidsanalyses. ‘Hier valt veel te winnen. Door het aantal en de aard van incidenten mee te nemen in de analyse, krijg je beter inzicht in waar de risico’s liggen. Hier kun je vervolgens gericht op inspelen en je bent meteen beter voorbereid op toekomstige incidenten,’ aldus Komen.

Om een veilige omgeving te kunnen creëren, moeten scholen maatregelen treffen. 70 procent hiervan kan van organisatorische aard zijn, 30 procent elektronisch/bouwkundig. Juist de organisatorische maatregelen, die vaak minder kostbaar zijn, zoals registratie van bezoekers of screenen van personeel, ontbreken regelmatig. Momenteel zet bijvoorbeeld 37 procent van de scholen cameratoezicht in en denkt daarmee de veiligheid gewaarborgd te hebben. Dit terwijl slechts 19 procent het personeel screent. Komen: ‘Scholen moeten aan de hand van een veiligheidsanalyse per risicogebied maatregelen vaststellen. Vervolgens moeten deze worden vastgelegd in convenanten met ouders, politie, jeugdzorg, gemeente, brandweer en de leerlingen zelf.’
Over het onderzoek