Donderdag zijn de verkiezingen voor het Europese Parlement. Allerlei thema’s passeren de revue. Maar hoe denken de Nederlandse partijen over veiligheid, samenwerking en een Europese krijgsmacht?

Het CDA is tegen een Europees leger, maar wil wel meer internationale samenwerking tegen cyber-dreigingen. Europese landen moeten volgens deze partij hun militaire inzet bundelen door meer samen te werken bij de aankoop van materieel en meer afspraken maken over gedeelde capaciteiten. Voor wat betreft de strijd tegen het terrorisme vindt het CDA dat er zoveel mogelijk afstemming tussen lidstaten moet komen en dan met name voor wat betreft gegevensuitwisseling. Daarvoor zou een Europese database moeten komen. Verder wil het CDA dat er structurele samenwerking komt op het gebied van de bestrijding van zware drugscriminaliteit, zodat deze doeltreffender aangepakt kan worden.

ChristenUnie en SGP willen strikte waarborgen voor het uitwisselen van gegevens. Weliswaar vinden de partijen dat het in het belang van het voorkomen van aanslagen en het bevorderen van de veiligheid nodig is dat politie en justitie op Europees niveau persoonsgegevens kunnen uitwisselen, maar koppeling van databases van politie en justitie mag alleen als dit met strikte waarborgen is omgeven. Verder wordt er in het partijprogramma voor gepleit dat lidstaten zelf grenscontroles kunnen instellen.

D66 zegt voorstander te zijn van een Europees leger en een Europese geheime dienst. Europa zou een gezamenlijke krijgsmacht en een Europese inlichtingen- en veiligheidsdienst hebben, vinden de democraten. Voor veiligheid en stabiliteit in de EU en de wereld is het niet voldoende om alleen te kijken naar andere landen.

Forum voor Democratie is tegen samenwerking tussen de Europese krijgsmachten. Zo’n EU-leger dient volgens de partij van Thierry Baudet alleen om de macht van ‘Brussel’ te vergroten en eenheid en samenwerking tussen de staten af te dwingen. Volgens FvD zal het EU-leger een even groot fiasco worden als de euro en de open grenzen. Er is volgens de partij gewoon te weinig culturele en maatschappelijke cohesie om tot politieke centralisatie te komen.

GroenLinks wil juist meer Europese samenwerking op veiligheidsgebied. De inlichtingen- en veiligheidsdiensten, maar ook de politie en het Openbaar Ministerie zouden volgens de partij veel nauwer moeten samenwerken om sneller informatie te kunnen uitwisselen zonder bureaucratische rompslomp. Ook moet er meer aandacht komen voor preventie van terrorisme, bijvoorbeeld door een effectief anti-radicaliseringsbeleid op te zetten voor alle lidstaten. Europese samenwerking op defensiegebied is wat GroenLinks betreft prima, als het Europees Parlement daar democratische controle over kan uitoefenen.

De PvdA wil dat Europese landen meer gaan samenwerken op defensiegebied en bij bestrijding van terrorisme. Het is volgens de socialisten pijnlijk duidelijk geworden dat terrorisme geen grenzen kent en dat de strijd tegen terreur een Europese aanpak vereist. Nauwere samenwerking tussen Europese inlichtingendiensten vindt de PvdA nodig om informatie uit te wisselen en ervaringen te delen. De EU kan alleen door samenwerking tegengewicht bieden tegen Donald Trump, de economische macht van China en tegen de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten. Dat vergt volgens de PvdA een versterking van het Europees Gemeenschappelijk Veiligheid en Defensiebeleid.

De Partij voor de Dieren is juist weer tegen Europese defensie-samenwerking. Een van de redenen om de EU op te richten was volgens de partij dat er nooit meer oorlog zou komen. Dat motief moet Europa nu ook toepassen in haar wapenbeleid. De nog aanwezige kernwapens worden wat de PvdD betreft zo snel mogelijk uit de EU verwijderd. De partij is dus tegen de vorming van een defensie-unie, omdat die de opmaat zou vormen naar een Europees leger.

De PVV vindt dat de Europese Unie met haar open grenzen terreur en islamisering faciliteert. De partij wijst erop dat de bevolking van Afrika deze eeuw van 1 miljard naar 4 miljard mensen zal groeien en dat veel Afrikanen de wijk zullen nemen naar Europa. Daarom wil de PVV de grenzen sluiten en Nederland ‘de-islamiseren’.

De SP is tegen vergaande Europese justitie-samenwerking. Zo’n Europees justitieapparaat zou volgens de partij onvoldoende onderworpen zijn aan de nodige democratische controle en te ver af staan van de mensen die het moet beschermen. Ook wil de SP geen Europees leger. Een Europees militair industrieel complex is wel het laatste waar Nederland of Europa behoefte aan heeft, aldus het partijprogramma.

De VVD tot slot is voorstander van het versterken van nationale veiligheidsdiensten en defensie-organisaties. Ook willen de liberalen intensiever samenwerken om de EU te beschermen in een instabiele wereld. Dit onder andere om uitgevochten jihadstrijders aan de buitengrens tegen te houden, hun nationaliteit af te nemen en de oud-strijders ongewenst te verklaren.