De International Organization for Standardization (ISO) heeft een internationale standaard voor forensisch onderzoek ontwikkeld in samenwerking met vijftien landen in de werkgroep ‘Forensic sciences’. De nieuwe standaard moet internationale samenwerking bij forensisch onderzoek vergemakkelijken.

Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), samen met de politie, het Openbaar Ministerie (OM) en het Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen (NRGD), heeft bijgedragen aan deze nieuwe standaard. Volgens principal scientist Charles Berger van het NFI is het een baanbrekende prestatie dat er nu op wereldniveau een standaard is vastgesteld. De internationale standaard vergemakkelijkt de samenwerking en uitwisseling bij forensisch onderzoek en draagt bij aan het borgen van de kwaliteit van forensisch onderzoek wereldwijd.

Doorbraak
Principal Scientist Didier Meuwly van het NFI beschouwt de nieuwe standaard ook als een doorbraak en benadrukt het belang van internationale kwaliteitsstandaarden in de forensische wetenschappen. Onvolledig of onjuist forensisch onderzoek kan leiden tot verkeerde conclusies in de zittingszaal, waardoor schuldigen op vrije voeten blijven en onschuldigen mogelijk in de gevangenis belanden. Het streven naar waarheidsvinding in het strafrecht vereist daarom een gestandaardiseerde aanpak in het forensisch onderzoek.

Vijf delen
De nieuwe standaard, genaamd “ISO-21043 Forensic Sciences”, bestaat uit vijf delen, waarvan de eerste twee al zijn gepubliceerd. De eerste twee delen richten zich op definities en normen voor het veiligstellen, bemonsteren, transporteren, en opslaan van sporen. De overige delen behandelen de analyse, interpretatie en rapportage van de bevindingen van forensisch onderzoek. Het is essentieel dat forensisch onderzoekers hun waarnemingen correct interpreteren en rapporteren om bij te dragen aan de waarheidsvinding in strafzaken.

Leidraad
De nieuwe standaard biedt een leidraad voor forensisch onderzoekers om gestandaardiseerde wetenschappelijke principes en methoden toe te passen. De standaard bevat richtlijnen voor het interpreteren van waarnemingen en het rapporteren van bevindingen aan de rechtbank. Door deze standaard te implementeren, wordt de kwaliteit en betrouwbaarheid van forensisch onderzoek verbeterd en wordt de kans op fouten verminderd, aldus het NFI.

Intensief proces
De totstandkoming van de nieuwe ISO-standaard was een intensief proces waarbij verschillende belanghebbenden, waaronder het NFI, het OM, de politie en het NRGD, nauw hebben samengewerkt. De betrokkenheid van Nederlandse deskundigen als lead editors heeft bijgedragen aan het succes van het normeringsproces. Het NFI is klaar om de nieuwe standaard te implementeren en staat open om andere partners in Nederland en daarbuiten te ondersteunen bij de implementatie van de normen.

Publicatie
De nieuwe ISO-standaard zal naar verwachting in oktober 2024 worden gepubliceerd tijdens een internationale bijeenkomst in Brisbane, Australië. Vervolgens zullen landen beslissen of ze de standaard zullen implementeren. Berger en Meuwly zijn optimistisch over de toekomstige implementatie van de standaard en zijn ervan overtuigd dat deze bijdraagt aan de verbetering van de kwaliteit en betrouwbaarheid van forensisch onderzoek wereldwijd.