Vooral veel kleinere boeren blijken kwetsbaar voor criminaliteit, schrijft NRC maandag. Door geldnood gedwongen verhuren zij leegstaande ruimtes aan criminelen die er een drugslaboratorium van maken. Ook vinden steeds meer inbraken plaats, waarbij de daders het vooral op dure apparatuur hebben voorzien.

TwynstraGudde stelde eind 2020 al vast dat boeren in vooral het zuiden van Nederland steeds vaker benaderd worden door drugscriminelen. Twee derde van de 700 benaderde boeren had vermoedens dat er in de buurt wel schuren werden gebruikt als cannabisplantage of als xtc-fabriek. En één op de zes was zelf wel eens benaderd door drugscriminelen met de vraag of er wellicht een ruimte gehuurd kon worden. Volgens John Hansink, districtsrechercheur bij het ondermijningsteam van de politie Flevoland, stappen boeren in zo’n geval niet snel naar de politie. Hij bezoekt regelmatig boeren om hen te waarschuwen. “Zeg altijd nee. Want als je één keer ja zegt, zit je aan ze vast!”

Aantrekkelijk voor criminelen
Hansink en Eline Kuilder, projectleider ondermijning plattelandsgebieden, bezoeken de boeren niet alleen om ze te waarschuwen voor verdachte huurders. Ook diefstallen beginnen een snel toenemend probleem te worden. Het gaat daarbij met name om kostbare gps-systemen in tractoren. Volgens brancheorganisatie Cumela is in 2020 voor ten minste 1,7 miljoen euro aan gps-apparatuur gestolen.
Volgens Kuilder is het platteland aantrekkelijk voor criminelen. Er is veel ruimte, veel leegstand en criminelen kunnen redelijk onbespied hun gang gaan.

Hoge straffen
Vorig jaar werden 108 locaties voor de productie van drugs ontdekt. Het merendeel bevond zich in Noord-Brabant en Limburg, maar in het midden en noorden van Nederland was de grootste toename te zien. Boeren die de ruimtes verhuren, riskeren hoge straffen. Zo kreeg een boer in de Achterhoek een celstraf van een jaar (11 maanden voorwaardelijk) nadat in zijn varkensstal een drugslaboratorium werd aangetroffen. Hansink adviseert de boeren om ruimtes alleen te verhuren aan mensen die zich kunnen legitimeren en die via de bank de huur betalen.
Peter Noordanus, oud-burgemeester van Tilburg en tot maart van dit jaar voorzitter van het Aanjaagteam Ondermijning, vindt dat er meer handhavingscapaciteit moet komen op het platteland. Hij juicht het toe dat er nu in bewustwording wordt geïnvesteerd, maar ‘daar win je de wedstrijd niet mee’. De oplossing is volgens hem dat beter nagedacht wordt over hoe leegkomende agrarische ruimte herbestemd kan worden.