De afgelopen jaren zijn de zaken binnen het stelsel van bewaken en beveiligen complexer, langduriger en extremer in omvang en zwaarte geworden. Daarom investeert het kabinet, in het kader van het brede offensief tegen de georganiseerde criminaliteit in de versterking van het stelsel bewaken en beveiligen. Zo komt er een Landelijke Vierhoek bewaken en beveiligen.

Het toenemende geweld van criminele bendes heeft geleid tot een toenemende druk op het stelsel bewaken en beveiligen. Zo is de afgelopen periode gebleken dat excessief geweld tegen dragers van ‘democratische instituties’ voor criminele netwerken geen taboe meer is. Bescherming van bedreigde personen beschouwt minister Grapperhaus van Justitie & Veiligheid daarom als een voorwaarde voor het functioneren van de democratische rechtsstaat en het brede offensief tegen de georganiseerde ondermijnende criminaliteit.

Toekomstbestendig stelsel
In het kader van de verdere versterking van het stelsel heeft minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus de Commissie Bos ingesteld. Deze is gevraagd het stelsel bewaken en beveiligen te beoordelen en voorstellen te doen voor de wijze waarop het stelsel toekomstbestendig gemaakt kan worden. De Commissie heeft de minister het rapport dinsdagavond aangeboden.
De Commissie Bos doet ten behoeve van een toekomstbestendig stelsel voorstellen om blijvend het hoofd te kunnen bieden aan de huidige en toekomstige dreigingen in een steeds complexer wordende samenleving. Grapperhaus ondersteunt de analyse en oplossingsrichtingen in het rapport op hoofdlijnen en zal voor de begrotingsbehandeling van Justitie en Veiligheid de Tweede Kamer nader informeren.

Landelijke vierhoek
Gezien de grote druk op het stelsel richt Grapperhaus alvast de voorgestelde Landelijke Vierhoek bewaken en beveiligen in. In deze Vierhoek, onder leiding van de NCTV, zijn het Openbaar Ministerie, de Nationale Politie en de Koninklijke Marechaussee op het hoogste niveau vertegenwoordigd. De Vierhoek opereert binnen het huidige wettelijke stelsel en met inachtneming van de bestaande taken, bevoegdheden en gezagsverhoudingen van en tussen de deelnemers. De Landelijke Vierhoek is verantwoordelijk voor het functioneren en de versterkingen van het stelsel. Daarnaast zal Grapperhaus, onder sturing van de landelijke Vierhoek, direct een tijdelijke taskforce inrichten. In deze taskforce zullen alle bij het stelsel betrokken partners – onder leiding van de NCTV – samenwerken aan het uitwerken van de aanbevelingen en conclusies in het rapport.

Marengo-proces
Naast dat het stelsel bewaken en beveiligen centraal staat in het advies van de Commissie Bos is de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) gevraagd om te onderzoeken welke lessen getrokken kunnen worden uit de beveiligingssituaties van de broer, de toenmalig advocaat en de vertrouwenspersoon van de kroongetuige in het Marengo-proces. Het is voorzien dat ook daaruit conclusies en aanbevelingen kunnen voortkomen ten aanzien van het stelsel bewaken en beveiligen. Wanneer het onderzoek van de OVV is afgerond zal Grapperhaus met de Kamer daarover in gesprek gaan.