In 2022 verbleven 83.000 vreemdelingen voor enige tijd op een COA-locatie. De gemiddelde bezetting was bijna 40 procent hoger dan in 2021. Deze groei valt samen met een toename van de aantallen incidenten en verdachten van een misdrijf. Maar het deel van de COA-bewoners dat betrokken is geweest bij een incident (7%) of verdacht van een misdrijf (3%) is nog steeds klein.

In totaal registreerde het COA vorig jaar 8.700 gevallen van verbale suïcidedreiging, zelfdestructieve acties en fysieke, verbale en non-verbale agressie en geweld. Dit is een stijging van 42 procent ten opzichte van een jaar eerder. In 2022 was nog steeds slechts een klein deel van de doelgroep betrokken bij een incident (7%). Deze vreemdelingen verbleven merendeels in een asielzoekerscentrum. Wel komen op de locaties voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) en de handhaving en toezichtlocaties (htl) relatief meer incidenten voor.

Misdrijven
De politie registreerde in 2022 in totaal 5.700 verdachten die op het moment van het plegen van het misdrijf op een COA-locatie verbleven (4.000 in 2021). Sommige verdachten waren betrokken bij meerdere misdrijven, waardoor er vorig jaar 2.300 unieke verdachten van misdrijven binnen de doelgroep geregistreerd werden (3% van de doelgroep). Ze worden vooral verdacht van vermogensdelicten (77%), zoals inbraak en (winkel)diefstal.

Wie zijn betrokken?
De vreemdelingen die in 2022 betrokken waren bij een incident met betrekking tot agressie (fysiek, verbaal of non-verbaal) zijn overwegend man (87%) en het grootste deel is tussen de 18 en 39 jaar oud (64%). Nationaliteiten met relatief hoge aandelen betrokkenen zijn onder andere Marokkaans (27%), Algerijns (27%) en Nigeriaans (16%). Mogelijk hangt dit samen met een oververtegenwoordiging van mannen en jongvolwassenen onder deze groepen en/of hun positie in de asielprocedure. De samenstelling van de groep van verdachten van misdrijven is vergelijkbaar met de hierboven beschreven betrokkenen bij incidenten. Nationaliteiten met relatief hoge aandelen verdachten zijn Algerijns (44%), Marokkaans (33%) en Tunesisch (31%).

Afbakening
De rapportage is niet volledig ten aanzien van alle overlast en criminaliteit gepleegd door vreemdelingen in Nederland. Incidenten of misdrijven die plaatsvonden voordat personen onder de verantwoordelijkheid van het COA vielen, bijvoorbeeld gedurende de tijd dat asielzoekers buiten bij het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben gewacht, zijn niet meegenomen in deze rapportage. Daarnaast blijft ook het grootste deel van Oekraïense vluchtelingen die in 2022 naar Nederland kwamen, buiten beschouwing in deze rapportage. Zij werden meestal niet opgevangen in een COA-locatie.