Met een online campagne – waarbij werd samengewerkt met vlogster Marije Zuurveld, gamers en Scholieren.com – heeft de politie de afgelopen dagen 9456 Nederlandse jongeren laten zien hoe hun experimenteergedrag ‘met één klik’ kan uitmonden in cybercrime.

Doel van de campagne is jongeren bewust maken van de gevaren en mogelijke gevolgen van cybercrime. Maar de politie wil het onderwerp ook bespreekbaar maken. Het zou volgens een woordvoerder mooi zijn als er thuis en op school meer met jongeren wordt gesproken over de juridische én ethische grenzen online.

Gamegeld stelen
De jongeren stonden op het punt te proberen gamegeld te stelen voor de online game Fortnite, een account te hacken op Instagram of een DDoS-aanval op hun school te kopen. Dachten ze. Maar in plaats van te klikken op een video of webpagina die uitlegt hoe je dat moet doen, belandden ze in de door de politie opgezette campagne ‘Je bent slechts één klik verwijderd van cybercrime’ en kregen ze meer informatie over het soort cybercrime dat ze zouden gaan plegen. De video’s die voor de campagne waren opgezet werden de afgelopen dagen 500.000 keer bekeken. Uiteindelijk klikten 9456 jongeren door op de links die hen een stapje dichter bij cybercrime brachten. Achtendertig procent van hen gaf aan niet te weten dat het strafbaar was.

Bewustwording
Preventie of voorlichting is een belangrijk deel van de aanpak van cybercrime. Zeker bij jongeren. Floor Jansen, binnen de politie expert op het gebied van jeugd en cybercrime, legt uit dat de aanpak van cybercrime onder jongeren begint bij bewustwording over wat strafbaar is en wat de gevolgen kunnen zijn. “Dat is voor veel jongeren niet helder en vraagt dus om een gezamenlijke inspanning. Niet alleen van de politie, maar ook van ouders, opvoeders, scholen en andere instanties. Ook zij krijgen ermee te maken en hebben een minstens zo belangrijke rol bij de preventie. Ouders en kinderen zouden het hier thuis aan de keukentafel met elkaar over moeten hebben.”

Potentiële daders
Het is voor het eerst dat de politie zich met een landelijke campagne over cybercrime richt op potentiële daders. Uit onderzoek van Safer Internet Centre Nederland bleek vorig jaar dat een derde van de jongeren van 16 en 17 jaar weleens een cyberdelict heeft gepleegd. Vaak puur voor de lol. Uit hetzelfde onderzoek bleek dat jongeren inbreken in iemands huis veel erger vinden dan inbreken in iemands computer. Dat lijkt voor hen onschuldiger, maar beide handelingen zijn strafbaar én kunnen grote gevolgen hebben.

Phishing, hacking en DDoS
De campagne richtte zich op drie veelvoorkomende cybercrimedelicten: phishing, hacking en het plegen van DDoS- aanvallen. Met gameplatform IGN werd een korte documentaire gemaakt waarin een hacker vertelt hoe je door middel van phishing eenvoudig V-Bucks – het online geld in de game Fortnite – kunt stelen. Jongeren werden door de hacker gewezen op een platform waar je dat kunt doen, maar stuitten in werkelijkheid op een website van de politie.

Beeld uit de cybercrime campagne
YouTuber van het Jaar Marije Zuurveld – zelf ooit slachtoffer van cybercrime – postte een link op Instagram waarmee jongeren stiekem op het account van een ander kunnen inloggen. Maar ook dat was een onderdeel van de campagne.
Op online platform Scholieren.com gingen leerlingen op zoek naar een manier om met een DDoS-aanval het schoolportaal ELO plat te leggen en zodoende wat meer tijd te krijgen om voor hun examen te leren. Ze vonden een website waarmee dat kan, maar ook die was onderdeel van de campagne.

Uitleg over het strafbare feit
In alle drie de gevallen werden de jongeren doorgeleid naar een video met uitleg over het strafbare feit dat zij zouden gaan plegen. Vervolgens kwamen ze op de website Vraaghetdepolitie.nl terecht. Daar kwamen ze meer te weten over cybercrime en de mogelijke gevolgen van hun daden voor hun eigen toekomst. 52 Procent van de jongeren geeft aan het gedrag te veranderen na het zien van de video. 57 Procent geeft aan dat de boodschap hen aan het denken heeft gezet.

Live chat
Voor jongeren die vragen hebben over cybercrime of willen weten hoe ze hun skills op een positieve manier kunnen inzetten, organiseert de politie donderdagavond 14 februari een livechat op Instagram, van 19.00 tot 19.45 uur. Volg om deel te kunnen nemen het Instagram-account van Vraaghetdepolitie.