De Verbeterde Risicoklassenindeling (VRKI) dient om het inbraakrisico van woningen en bedrijfsgebouwen te bepalen en passende beveiligingsmaatregelen te kiezen. Op 1 mei is een geactualiseerde versie gepubliceerd, de VRKI 2.0. Wat verandert er precies en wat is de meerwaarde van de vernieuwde VRKI 2.0?

Op 1 mei is de VRKI 2.0 verschenen, de vernieuwde versie van het instrument waarmee verzekeraars, beveiligingsbedrijven, huizenbezitters en ondernemers sinds de jaren tachtig het inbraakrisico van een pand kunnen vaststellen. De VRKI geeft op basis van de risico-inventarisatie ook inzichten in passende beveiligingsmaatregelen ter preventie van inbraak.
De VRKI speelt een belangrijke rol bij het ontwerpen, opleveren en onderhouden van (gecertificeerde) beveiligingssystemen, zoals de BORG regeling en de VEB 3 Kwaliteitsregeling. Verzekeraars gebruiken deze regelingen om er zeker van te zijn dat inbraakbeveiliging zich op een voor hen acceptabel niveau bevindt en door vakmensen is aangelegd.

Opfrissing
“Er komen allerlei nieuwe producten en technieken op de markt en de mogelijkheden op het gebied van bijvoorbeeld alarmering en cameratoezicht nemen toe. De VRKI moet natuurlijk goed aansluiten op deze ontwikkelingen. Daarom heeft het Verbond van Verzekeraars in 2015 de vraag opgeworpen hoe we het instrument toekomstbestendig kunnen maken, zodat het optimaal inspeelt op de ontwikkelingen en behoeften in de markt”, vertelt Tanja Stoops, adviseur bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV), dat de VRKI in opdracht van het Verbond van Verzekeraars beheert.

Deskundigenpanel
Het CCV ondersteunt het zogenoemde deskundigenpanel inbraakbeveiliging, dat fungeert als klankbord, vraagbaak en kennisplatform op het gebied van normen en voorschriften. In het panel zijn verschillende partijen vertegenwoordigd die betrokken zijn bij de VRKI – van verzekeraars tot installateurs. De afgelopen jaren heeft het deskundigenpanel zich intensief beziggehouden met de vernieuwing van de VRKI.

Verzekeraars
Richard Dekker, risicodeskundige bij Achmea, is namens het Verbond van Verzekeraars lid van het deskundigenpanel. Hij geeft aan dat in de markt duidelijk een behoefte was aan een opfrissing van de VRKI. “De afgelopen tien jaar zijn in de VRKI regelmatig kleine wijzigingen doorgevoerd. Dat is de duidelijkheid niet altijd ten goede gekomen. De teksten bleken ook nogal eens ruimte te laten voor verschillende interpretaties. Daarnaast waren in de VRKI diverse verwijzingen opgenomen die aan actualisering toe waren. Er werd bijvoorbeeld verwezen naar verouderde voorschriften en naar documenten die inmiddels niet meer bestaan.”

Het goede behouden
Op 1 mei publiceerde het CCV onder de noemer VRKI 2.0 de vernieuwde editie van het instrument. Een aardverschuiving is dat niet, zegt Dekker. “De systematiek van de VRKI is onveranderd: de kern – de inschaling van risico’s in vier niveaus op basis van de attractiviteit van goederen – hebben we behouden. Want wat goed is, is goed en gooi je dus niet weg.”
“De VRKI 2.0 is inhoudelijk echt meer bij de tijd”, vindt Dekker. “Er is bijvoorbeeld een aanzet gedaan voor richtlijnen over ramkraakbeveiliging. Daarnaast wordt op basis van vakmanschap en gelijkwaardigheid ruimte geboden voor de inzet van camera’s als alternatief voor traditionele inbraakalarminstallaties. De beveiligingseisen lijken in enkele gevallen op het eerste gezicht misschien zwaarder dan voorheen, maar dat is het logische gevolg van ontwikkelingen in de markt.”

Overzichtelijker
Ook op tekstueel vlak zijn er met de VRKI 2.0 stappen vooruit gezet, zegt Stoops. “De documenten zijn veel overzichtelijker en prettiger leesbaar. Herhalingen en onduidelijkheden zijn geschrapt. Tabellen maken de verschillende beveiligingsopties snel inzichtelijk. De bijbehorende tekstuitleg is meer to the point.  Ook voor particulieren en ondernemers die meer willen weten over het aanbod dat zij krijgen op basis van de risico-inventarisatie is de VRKI nu beter leesbaar.”

 Bouwkundige maatregelen
“In vorige versies van de VRKI kwamen de bouwkundige maatregelen relatief weinig aan bod. De VRKI 2.0 biedt op bouwkundig gebied veel meer invulling en duidelijkheid”, zegt Hans Floor, directeur van Floor Rolluiken en vanuit zijn bouwkundige expertise lid van het deskundigenpanel inbraakbeveiliging. “Op basis van de risico-analyse worden voor elke weerstandsklasse concrete maatregelen voorgesteld. Voorheen waren de beveiligingsmaatregelen wel eens vaag omschreven. Er werd bijvoorbeeld gesproken over het plaatsen van een rolluik. Maar dat zegt niet zo heel veel over de juiste beveiliging, want er zijn allerlei typen rolluiken met verschillende niveaus van inbraakwerendheid.” In de vernieuwde VRKI komen bovendien niet alleen beveiligingsmaatregelen voor ramen aan bod, maar ook voor vloeren, muren, plafonds, daken en andere onderdelen van de schil van een gebouw.

Eenduidigheid
Ook Fred van Poelgeest, technisch directeur bij Niefra Beveiligingen en expert in elektronische beveiliging, vindt dat de VRKI 2.0 verduidelijking biedt. “Het is heel goed dat installateurs meer duidelijkheid krijgen om na een risicobeoordeling passende maatregelen te adviseren. De eenduidigheid creëert een gelijk speelveld voor alle aanbieders van beveiligingsproducten. Ook voor de klanten zijn er voordelen. Particulieren en bedrijven kunnen er dankzij de vernieuwde VRKI vanuit gaan dat de inbraakrisico’s volgens eenduidige maatstaven zijn ingeschat en dat de uitgangspunten voor de beveiligingsmaatregelen van alle aanbieders hetzelfde zijn. Ze hoeven bij aanbiedingen van verschillende beveiligingsbedrijven geen appels met peren meer te vergelijken.”

Meer samenhang
Bouwkundige Floor is daarnaast positief over de verbeterde samenhang tussen bouwkundige en elektronische beveiligingsmaatregelen in de VRKI 2.0. “Nadat de risico-analyse is gemaakt komen diverse mogelijkheden in beeld waarmee je zou moeten of kunnen beveiligen. De bouwkundige beveiliging is daarvan – naast de elektronische en organisatorische maatregelen – een volwaardig onderdeel. Bij inbraakbeveiliging gaat het nu eenmaal om zo snel mogelijk signaleren, zo lang mogelijk tegenhouden en zo goed mogelijk opvolgen. De signalering en opvolging zijn vaak een kwestie van elektronica. Maar je moet inbrekers ook een tijdje bezighouden, zodat ze niet binnen komen voordat de beveiliging ter plekke is. Bouwkundige maatregelen zijn daarvoor essentieel.”

Inbraakgereedschap
Dat op dit moment nog niet alle onderdelen volledig zijn geconcretiseerd, vindt Floor alleen maar logisch. “De oplossingen liggen niet altijd voor het oprapen. Neem ramkraken. Hoe voorkom je die, wat zijn criteria voor passende maatregelen? Bij die vragen moet je kijken hoe interessant de buit is – liggen er bijvoorbeeld juwelen of heipalen in het pand? Maar ook de vraag welk inbraakgereedschap er op de markt is, en of de dader rijdt in een personenauto of een vrachtwagen, is relevant. De opmars van zelfrijdende auto’s maakt de risico-inschatting alleen nog maar ingewikkelder. De wereld verandert voortdurend en we moeten een antwoord vinden op alle fronten – of het nu gaat om de modus operandi van inbrekers of de beschikbaarheid van beveiligingsmaatregelen.”

Ruimte voor de toekomst
De nieuwe VRKI is geldig vanaf 1 mei 2018. Tot 1 januari 2019 is er een overgangstermijn. Dit betekent dat de VRKI 2.0 vanaf die datum definitief is en oudere versies niet meer mogen worden gebruikt.
De nieuwe VRKI zal voor verzekeraars best even wennen zijn, zegt Dekker van Achmea. “Verzekeraars kunnen de huidige VRKI in hun acceptatie- en verzekeringsvoorwaarden vervangen door de VRKI 2.0. Dat is goed te doen, maar niet direct geregeld.” Daarnaast is de promotie van de VRKI 2.0, waarvan de coördinatie  in handen ligt van het CCV, een actiepunt voor de komende periode. “De bekendheid van de VRKI, bijvoorbeeld bij bewoners, winkeliers en andere ondernemers, kan beter. Dat is iets waar we nu vanuit de vernieuwde VRKI mee aan de slag gaan.”

Groeidocument
De VRKI 2.0 is een groeidocument, daarover is iedereen het eens. Stoops van het CCV: “Misschien wel het belangrijkste van de VRKI 2.0 is dat die ruimte geeft om in te haken op toekomstige ontwikkelingen. Op het gebied van bijvoorbeeld camerabewaking en inbraakdetectie wordt veel geïnnoveerd. Daarmee kunnen we straks in de VRKI 2.0 beter rekening houden. Zo is op een aantal punten een opening gecreëerd om in de toekomst nieuwe informatie aan toe te voegen.” Dekker vat samen: “De VRKI is eigenlijk nooit helemaal af. Inbrekers veranderen hun werkwijzen nu eenmaal en daarmee zal het instrument moeten meebewegen.”