Jaarlijks een kwart miljoen doden door civiel vuurwapengeweld
Door vuurwapengeweld kwamen in 2016 zo’n 251.000 mensen om het leven. Slechts zes landen zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van alle slachtoffers. Dit hebben 140 onderzoekers berekend. Het gaat om geweld dat niet uitgeoefend is door leger, politie of terroristen.
In Brazilië, de Verenigde Staten, Mexico, Colombia, Venezuela en Guatemala vallen meer dan de helft van alle slachtoffers, terwijl er minder dan een tiende van de wereldbevolking woont. Ter vergelijking: in Venezuela stierven in 2016 op iedere 100.000 inwoners 38,7 mensen door kogelwonden. In Nederland was dat 0,6. In Singapore stierf slechts 0,1 persoon op 100.000 inwoners.
De cijfers zijn het resultaat van een welberedeneerde schatting op grond van verzamelde statistieken en rekenmodellen door 140 deskundigen binnen The Global Burden of Disease 2016 Injury Collaborators. Deze groep onderzoekt ziekten en doodsoorzaken in alle landen van de wereld. Het onderzoek naar de gevolgen van civiel vuurwapengeweld is mogelijk gemaakt dankzij een donatie door een stichting van Microsoft-oprichter Bill Gates en zijn vrouw.
Moord en zelfmoord
Sinds 1990 is het aantal doden door civiele vuurwapens gestegen, maar minder snel dan de wereldbevolking. Ook is de gemiddelde leeftijd van slachtoffers gedaald. Veel slachtoffers vielen door schietpartijen in bijvoorbeeld scholen en bij afrekeningen tussen bendes, maar in 67 van de 195 onderzochte landen stierf de meerderheid door zelfmoord met een vuurwapen. In de Verenigde Staten kwam zelfmoord door kogels anderhalf keer zo vaak voor als moord door een ander.
Opmerkelijk is dat door civiel vuurwapengeweld meer mensen sterven dan door kogels van leger, politie en terroristen. In 1983 bijvoorbeeld schoten burgers 243.000 mensen dood, terwijl er ‘maar’ 38.000 mensen door ander vuurwapengeweld werden gedood. In 2016 lag de verhouding andersom. 27 procent van de doden viel dat jaar door zelfmoord. 9 procent kwam om het leven door een ongeval met een wapen.
Om het aantal doden terug te dringen, adviseren de onderzoekers verbeterde regelgeving voor jachtwapens en wapens voor zelfverdediging en aandacht voor religieuze en culturele opvattingen over wapengebruik.