Mensen wonend in conflictgebieden lopen drie keer zoveel kans op psychische klachten zoals depressie, angst of PTSS (posttraumatische-stressstoornis). Ditzelfde geldt voor mensen die blootgesteld zijn aan andere humanitaire crises als natuurrampen, stelt het Rode Kruis op basis van ervaring. Toch krijgt nog geen kwart van de mensen de psychosociale hulp die ze nodig hebben.

Het Rode Kruis wil dat daar verandering in komt. Marieke van Schaik, directeur van het Nederlandse Rode Kruis: “Ik ben net terug uit Sint-Maarten, waar ik mensen sprak die slachtoffer waren van orkaan Irma: een traumatische ervaring. Iedere keer als het stormt op het eiland, staan ze weer doodsangsten uit. Als we mensen op tijd psychosociale hulp bieden, kunnen we voorkomen dat zij hier twee jaar na dato nog steeds mee kampen.”

Ernstige psychische problemen
Als mensen geen tijdige hulp ontvangen, lopen ze op lange termijn meer kans op ernstige psychische problemen. In extreme gevallen kan dit leiden tot suïcide. Iedere 40 seconden overlijdt iemand door zelfdoding: 800.000 mensen per jaar. Bijna 80 procent van deze mensen woont in landen met lage inkomens, waar ook de meeste rampen en conflicten voorkomen. In deze landen zijn gemiddeld nog geen twee psychosociale hulpverleners per 100.000 inwoners. “Medische zorg, voedsel, onderdak en water zijn onmisbaar tijdens een crisis. Elk jaar ondersteunen hulporganisaties miljoenen mensen met wederopbouw en medische zorg, maar geestelijk welzijn is natuurlijk ook belangrijk. Er is veel te weinig aandacht voor de psychosociale gevolgen van humanitaire crises. 80 procent van de mensen die mentale hulp nodig heeft, krijgt die niet. Dit zijn onzichtbare wonden die grote gevolgen hebben als we die niet behandelen”, aldus Van Schaik.

Spel over psychologische eerste hulp
Het Nederlandse Rode Kruis heeft samen met het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) en de organisatie ‘Light for the World’ een bordspel over psychologische eerste hulp ontwikkeld. Door het te spelen leren hulpverleners spelenderwijs de basisvaardigheden van psychosociale ondersteuning (‘kijken, luisteren en doorverwijzen’) en die toe te passen in de hulp aan mensen getroffen door een natuurramp, conflict of andere crisis. Dit spel wordt morgen gepresenteerd tijdens de tweedaagse conferentie in Amsterdam over geestelijke gezondheidszorg en psychosociale ondersteuning bij humanitaire noodhulp in crisissituaties. Elhadj As Sy, directeur van het Internationale Rode Kruis (IFRC), houdt hier een toespraak over het belang van psychosociale hulp bij conflict of ramp. Ook koningin Máxima, prinses Mabel van Oranje en minister Sigrid Kaag zijn aanwezig tijdens de conferentie.